Afon Dee (Swydd Aberdeen)
Mae Afon Dee (Gaeleg: Uisge Dè) yn afon yn Swydd Aberdeen, gogledd-ddwyrain yr Alban. Mae'n tarddu yn y Cairngorms ac yn llifo trwy Royal Deeside i gyrraedd Môr y Gogledd yn Aberdeen. Ei hyd yw 90 milltir.
![]() | |
Math |
afon ![]() |
---|---|
| |
Daearyddiaeth | |
Sir |
Swydd Aberdeen, Dinas Aberdeen ![]() |
Gwlad |
![]() |
Cyfesurynnau |
57.0717°N 2.85°W, 57.06708°N 3.73964°W, 57.14211°N 2.06789°W ![]() |
Aber |
Môr y Gogledd ![]() |
Llednentydd |
Afon Quoich ![]() |
Dalgylch |
2,100 cilometr sgwâr ![]() |
Hyd |
154 cilometr ![]() |
![]() | |
- Am afonydd eraill o'r un enw, gweler Afon Dee.
Mae'r afon yn tarddu 4000 troedfedd i fyny ar lwyfandir Braeriach. Mae afonydd eraill yn llifo iddi yn Lairig Ghru ac mae'n rhedeg rhwng mynyddoedd uchel Ben Macdui a Cairn Toul. Yn y Linn of Dee mae'r llifo trwy geunant naturiol 300m. Yn ardal "Glannau Dee Brenhinol" rhed yr afon heibio i bentrefi a threfi Braemar, Ballater, Aboyne a Banchory.
Cyn cyrraedd Môr y Gogledd, mae Afon Dee yn llifo trwy harbwr Aberdeen. Cloddiwyd sianel artiffisial yno yn 1872, i wella'r harbwr.

Afon Dee ger Braemar