Alexandr Pushkin

bardd, dramodydd a nofelydd o Rwsia (1799-1837)
(Ailgyfeiriad o Aleksander Pushkin)

Bardd a llenor Rwsaidd oedd Alexandr Sergeyevich Pushkin (Rwsieg: Алекса́ндр Серге́евич Пу́шкин) (6 Mehefin 179910 Chwefror 1837). Ystyrir ef yn fardd mwyaf Rwsia.

Alexandr Pushkin
FfugenwАлександр НКШП, Иван Петрович Белкин, Феофилакт Косичкин, P., Ст. Арз. (Старый Арзамасец), А. Б. Edit this on Wikidata
Ganwyd26 Mai 1799 (yn y Calendr IwliaiddEdit this on Wikidata
Moscfa Edit this on Wikidata
Bu farw29 Ionawr 1837 (yn y Calendr IwliaiddEdit this on Wikidata
o anaf balistig Edit this on Wikidata
St Petersburg Edit this on Wikidata
Man preswylSimferopol, Chişinău, Odesa, Moscfa, Yaropolets, Moscfa, Nizhniy Novgorod, Kazan’, Layış, Ulyanovsk, Ulyanovsk, Yazykov Estate Park, Yazykovo, Ulyanovsk, Orenburg, Saratov, Penza, Yazykov Estate Park, Yazykovo, Bolshoye Boldino, St Petersburg, St Petersburg Edit this on Wikidata
DinasyddiaethYmerodraeth Rwsia Edit this on Wikidata
Alma mater
  • Tsarskoye Selo Lyceum Edit this on Wikidata
Galwedigaethbardd, rhyddieithwr, dramodydd, beirniad llenyddol, cyfieithydd, hanesydd, nofelydd, libretydd, casglwr llyfrau, gohebydd gyda'i farn annibynnol, llenor, awdur plant, dramodydd, awdur ysgrifau, bretter, awdur Edit this on Wikidata
Swyddmember of Filiki Etería Edit this on Wikidata
Adnabyddus amEugene Onegin, The Captain's Daughter, Boris Godunov, Ruslan and Ludmila, The Prophet, The Tale of the Priest and of His Workman Balda, The Tale of the Fisherman and the Fish, The Tale of the Dead Princess and the Seven Knights, The Tale of the Golden Cockerel Edit this on Wikidata
Arddullrhyddiaith, newyddiadurwr gyda barn, criticism, nofel hanesyddol, verse novel, robber novel, nofel fer, stori dylwyth teg, drama Edit this on Wikidata
Prif ddylanwadJohn Keats, Voltaire, Dante Alighieri, Johann Wolfgang von Goethe, Friedrich Schiller, William Shakespeare, George Gordon Byron, Percy Bysshe Shelley Edit this on Wikidata
MudiadRhamantiaeth Edit this on Wikidata
TadSergey Pushkin Edit this on Wikidata
MamNadezhda Pushkina Edit this on Wikidata
PriodNatalia Pushkina Edit this on Wikidata
PlantMaria Pushkina, Natalya Alexandrovna Pushkina, Alexander Alexandrovich Pushkin, Grigory Aleksandrovich Pushkin Edit this on Wikidata
llofnod

Bywgraffiad

golygu

Ganed ef ym Moscow, a chyhoeddodd ei gerdd gyntaf pan oedd yn bymtheg oed. Addysgwyd ef yn y Lyceum Ymerodrol yn Tsarskoe Selo. Roedd o blaid newidiadau cymdeithasol, a daeth i wrthdrawiad a'r llywodraeth yn nechrau'r 1820au. Alltudiwyd ef i dde Rwsia, a thra yno ysgrifennodd ei ddrama enwocaf, Boris Godunov, er na allodd ei chyhoeddi am rai blynyddoedd. Cyhoeddodd ei nofel farddonol Eugene Onegin rhwng 1825 a 1832.

Priododd Pushkin Natalya Goncharova yn 1831, a daethant yn rhan o'r llys ymerodrol yn St. Petersburg. Yn 1837, roedd sibrydion fod Natalya wedi dechrau carwriaeth a Georges d'Anthès. Rhoddodd Pushkin sialens iddo i ymladd, ond clwyfwyd Pushkin yn ddifrifol yn yr ornest a bu farw ddau ddiwrnod yn ddiweddarach.

Gwaith llenyddol

golygu

Barddoniaeth

golygu
  • 1820 – Ruslan a Ludmila (Руслан и Людмила).
  • 1820–21 – Kavkazsky plennik (Кавказский пленник) ("Carcharor y Caucasus").
  • 1821 Gavriiliada (Гавриилиада) ("Y Gabrieliad").
  • 1821–22 – Bratya razboyniki (Братья разбойники) ("Y lleidr-frodyr").
  • 1823 – Bakhchisaraysky fontan (Бахчисарайский фонтан) ("Ffynnon Bakhchisaray").
  • 1824 – Tsygany (Цыганы) ("Y Sipsiwn").
  • 1825 – Graf Nulin (Граф Нулин) ("Cownt Nulin").
  • 1829 – Poltava (Полтава) ("Poltava").
  • 1830 – Domik v Kolomne (Домик в Коломне) (Y Tŷ bychan yn Kolomna").
  • 1833 – Medny vsadnik (Медный всадник) ("Y Marchog Efydd").

Nofel farddonol

golygu
  • 1825-32 – Yevgyeny Onyegin (Евгений Онегин) (Eugene Onegin).

Cyfieithiadau i'r Gymraeg

golygu
  • Pedair Drama Fer o'r Rwseg (Tri awdur), cyfieithwyd gan T. Hudson Williams. Cymdeithas Lyfrau Ceredigion, 1964.
'Y Marchogion' (Medny vsadnik Медный всадник 1833).
'Don Juan' (Алекса́ндр Серге́евич Пу́шкин).