Amanita panther
Amanita panther Amanita pantherina | |
---|---|
Dosbarthiad gwyddonol | |
Teyrnas: | Fungi |
Dosbarth: | |
Urdd: | Agaricales |
Teulu: | Amanitaceae |
Genws: | Amanita[*] |
Rhywogaeth: | Amanita pantherina |
Enw deuenwol | |
Amanita pantherina (DC.) Krombh. (1846), (DC.) Secr. |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Amanitaceae yw'r Amanita panther (Lladin: Amanita pantherina; Saesneg: Panthercap).[1] 'Yr Amanitáu' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Tarddiad yr enw yma yw Amanus (Hen Roeg: Ἁμανός), mynydd yn Cilicia. Mae'r teulu Amanitaceae yn gorwedd o fewn urdd yr Agaricales.
O'u bwyta, gall y ffwng yma gael effaith seicoweithredol; gall hyn arwain at newidiadau mewn canfyddiad (perception), hwyliau'r person, ymwybyddiaeth, gwybyddiaeth neu ymddygiad y person. Mae'r cemegolion o fewn y ffwng yma'n wenwynig.
Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop ac Asia.
Lliw sborau'r fadarchen hon yw gwyn. O ran siâp, disgrifir y capan, neu gap y fadarchen fel un fflat. Gelwir y rhan oddi tan y capan yn hadbilen (neu'n 'hymeniwm') a cheir sawl math: arwyneb llyfn, tegyll, chwarennau (tyllau bychan), rhychau ayb; mae gan y fadarchen hon yr hyn a elwir yn: tegyll. O ran y broses o gymeryd maeth, fe'i disgrifir fel mycorhisa.
Ffyngau golygu
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Amanitaceae golygu
Mae gan Amanita panther ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
---|---|---|
Amanita argenteoalba | Amanita argenteoalba | |
Amanita arida | Amanita arida | |
Amanita aspericeps | Amanita aspericeps | |
Amanita aterrima | Amanita aterrima | |
Amanita atrobrunnea | Amanita atrobrunnea | |
Amanita aurantia | Amanita aurantia | |
Amanita aurantiobrunnea | Amanita aurantiobrunnea | |
Amanita aurantiofulva | Amanita aurantiofulva | |
Amanita aurantiovelata | Amanita aurantiovelata | |
Amanita aurea | Amanita aurea |
Gweler hefyd golygu
Cyfeiriadau golygu
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.