A Description of Caernarvonshire: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

B
dim crynodeb golygu
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
→‎top: Impio'r wybodlen newydd (Gwybodlen Peth ar yr hen wybodlen using AWB
BDim crynodeb golygu
 
Llinell 1:
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
{{teitl italig}}
Gwaith topograffyddol ar yr hen [[Sir Gaernarfon]] yw '''''A Description of Caernarvonshire''''', a ysgrifenwydysgrifennwyd gan yr hynafiaethydd [[Edmund Hyde Hall]] (c.1770-1824) yn y 1800au. Er na chyhoeddwyd gwaith Hyde Hall tan 1952, dros 140 o flynyddoedd ar ôl ei orffen, ysytyrirystyrir ''A Description of Caernarvonshire'' "yn gampwaith o'i fath" sy'n "ffynhonnell werthfawr i'r hanesydd".<ref name="Caernarvonshire 1811">''A Description of Caernarvonshire (1809-1811)''. (Caernarfon, 1952). Rhagymadrodd E. Gwynne Jones.</ref>
 
==Hanes y llyfr==
YsgrifenwydYsgrifennwyd y gyfrol gan Hall ar ymweliad hir â [[Gogledd Cymru]] yn y cyfnod 1809-1811 (yn bennaf, er iddo gychwyn ar y gwaith yn 1795 neu 1796 tra'n aros ym mhlwyf [[Llandygai]], ger [[Bangor]]). Cafodd ddanysgrifwyrdanysgrifwyr i'w lyfr arfaethedig, yn cynnwys yr hynafiaethydd [[Paul Panton]], [[William Madocks]] (sefydlydd [[Tremadog]]) a'r geiriadurwr [[William Owen Pughe]], ond methiant fu'r brosiect. ArosoddArhosodd mewn llawysgrif yn unig yn ystod ei oes. Yn 1952, cyhoeddwyd ei "''opus magnum''", chwedl yntau, gan [[Cymdeithas Hanes Sir Gaernarfon|Gymdeithas Hanes Sir Gaernarfon]].<ref name="Caernarvonshire 1811"/>
 
==Disgrifiad==
Ceir ynddo ddisgrifiad cynhwysfawr o bob agwedd ar yr hen sir; ei hanes, ei hynafiaethau, ei thirlun, ei heconomi ayyb, ynghyd â disgrifiad manwl o bob [[plwyf]], wedi eu trefnu yn ôl y [[cantref]]i (''hundreds'' erbyn hynny), ac sy'n cynnwys mapiau gan yr awdur ei hun o'r cantrefi a'r [[Ffordd dyrpeg|ffyrdd tyrpeg]] newydd. Doedd yr awdur ddim yn gyfoethog ac ymwelodd â'r rhan fwyaf o'r lleoedd ar droed, gan drampio trwy'r sir. Mae'r gwaith yn arbennig o bwysig am ardaloedd [[Arllechwedd]] ([[Sir Conwy]] - [[Gwynedd]]) ac [[Arfon]], heb fod nepell o Fangor. YmfalchiaiYmfalchïai'r awdur yn ei dras Cymreig ond ni fedrai'r iaith; roedd hyn yn embaras iddo ond llwyddodd er hynny i ennill cyfeillgarwch nifer o bobl leol.<ref name="Caernarvonshire 1811"/>
 
==Llyfryddiaeth==