Eisteddfod Genedlaethol Cymru Glyn Ebwy a'r Cylch 1958: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu |
gwybodlen a lleoliad ail lun (chwith) - yn llawer mwy esthetig! |
||
Llinell 1:
{{Gwybodlen Eisteddfod
[[Delwedd:4860243680 c2ea82278d z.jpg|bawd|300px|[[Paul Robeson]] ar y llwyfan yn ystod y Gymanfa ganu.]]▼
|enw=Eisteddfod Genedlaethol Cymru Glyn Ebwy 1958
[[File:National Eisteddfod Ebbw Vale 1958.jpg|bawd|300px|Enillydd 1958 yng [[Glyn Ebwy|Nglyn Ebwy]] gyda'r [[Archdderwydd]].]]▼
|delwedd=4860243680 c2ea82278d z.jpg
▲
|pennawd=
|lleoliad=[[Glyn Ebwy]], [[Blaenau Gwent]]
|cynhaliwyd=1958
|archdderwydd=
|daliwr y cleddyf=
|cadeirydd=
|llywydd=
|cost=
|ymwelwyr=
|coron=Llewelyn Jones o Lanbadarn
|cadair=[[T. Llew Jones]]
|owen=
|ellis=
|llwyd=
|roberts=
|burton=
|rhyddiaith=
|thparry=
|dysgyflwy=
|tlwscerddor=
|ysgrob=
|medalaurcelf=
|medalaurcrefft=
|davies=
|ybobl=
|artistifanc=
|medalaurpen=
|ysgpen=
|gwefan=
}}
Cynhaliwyd '''Eisteddfod Genedlaethol Cymru Glyn Ebwy 1958''' yn nhref [[Glyn Ebwy]], [[Blaenau Gwent]]. Er bod y rheol Gymraeg wedi'i sefydlu, bu eithriadau yn yr [[Eisteddfod Genedlaethol Cymru|Eisteddfod]] hon; fe siaradodd [[Aneurin Bevan]], yr aelod seneddol lleol o [[1929]] tan [[1960]], yn y [[Saesneg]], gan na throsglwyddodd ei rieni'r iaith Gymraeg iddo, a oedd yn arferiad cyffredin y dyddiau hynny. Disgrifiodd Bevan yr Eisteddfod fel "conglfaen gwareiddiad", ac anogodd beidio â chyfeirio at 'Gymru a Mynwy' mwyach gan mai nodweddion Cymreig oedd i bobl Mynwy.
Bu cryn ddadlau yn y wasg ynglŷn â'r rheol Gymraeg; roedd y [[Western Mail]] yn dadlau am lai o Gymraeg yn yr Eisteddfod, er mwyn y di-Gymraeg, ond yr oedd eraill yn poeni y byddai'r [[Eisteddfod]] yn dychwelyd i fod yn ddwyieithog unwaith yn rhagor. Roedd y rheol Gymraeg yn golygu bod cannoedd o bobl yng Nglyn Ebwy wedi eu diddori yn y Gymraeg ac yn awyddus i'w dysgu.
▲[[File:National Eisteddfod Ebbw Vale 1958.jpg|bawd|300px|chwith|Enillydd
[[T. Llew Jones]] oedd enillydd [[Cadair yr Eisteddfod Genedlaethol|y gadair]], bardd ac awdur nifer fawr o lyfrau darllen i blant. Testun yr awdl oedd 'Caerllion-ar-Wysg'. Yn yr awdl, mae tad-cu yn poeni bod ei ŵyr yn cyfeillachu gyda'r Rhufeiniaid, gan ddysgu eu hiaith a'u diwylliant ac yn troi'i gefn ar Gymru a'r Gymraeg. Roedd y neges hon yn hynod o berthnasol i'r hyn oedd yn digwydd yng Nghymru ym [[1958]] a hyd yn oed heddiw.
Llinell 12 ⟶ 45:
* Enillydd y Goron: Llewelyn Jones o Lanbadarn ar y pwnc 'Cymod'.
* Enillydd y Gadair: T. Llew Jones gyda'r awdl "'Caerllion-ar-Wysg'"
* Ymwelodd [[Paul Robeson]] â'r Eisteddfod hon: gweler ei lun uchod.
[[Categori:Eisteddfod Genedlaethol Cymru|Glyn Ebwy 1958]]
| |||