Gwalch y pysgod: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
refs
ymlaen
Llinell 3:
| status = LC
| status_system = IUCN3.1
| status_ref =<ref>[http://www.iucnredlist.org/details/106003324/0 Gwefan IUCN; adalwyd 27 Awst 2012.</ref>
| status_ref =<ref name= IUCN>{{cite web|url={{IUCNlink|144301}}|title=''Pandion haliaetus''|last=BirdLife International|year=2008|work=2008 IUCN Red List of Threatened Species.|accessdate=24 February 2009}}</ref>
| image = Osprey mg 9605.jpg
| image_caption = NorthIsrywogaeth Americano subspeciesOgledd America
| regnum = [[Animal]]ia
| phylum = [[Chordate|Chordata]]
| classis = [[Bird|Aves]]
| ordo = [[Accipitriformes]] orneu [[Falconiformes]]
| familia = '''Pandionidae'''
| familia_authority = [[Philip Sclater|Sclater]] & [[Osbert Salvin|Salvin]], 1873
Llinell 22:
[[Aderyn ysglyfaethus]] yn byw yn bennaf ar bysgod yw '''Gwalch y Pysgod''' (enw gwyddonol: ''Pandion haliaetus''). Mae ganddo ddosbarthiad eang iawn trwy'r byd, ac yn un o'r ychydig adar sydd i'w cael ar bob cyfandir heblaw yr Antarctig. Mae'n 60cm mewn hyd a 180 cm o adain i adain. Brwon ydy rhan uchaf ei gorff a'r rhan isaf yn wyn; mae ymylon ei lygaid yn blu du, a'i esgyll hefyd.
 
Ar bysgod y mae Gwalch y Pysgod yn byw, bron yn gyfangwbl, ac mae'n plymio i'r dwr draed ynar gyntafgyflymder uchel i'w dalddal gyda'i grafangau. Mae sbigau bychain ar y traed sy'n ei gynorthwyo i ddal gafael mewn pysgodyn. Yn [[Ewrop]] mae Gwalch y Pysgod yn aderyn mudol, sy'n treulio'r gaeaf yng ngorllewin [[Affrica]].
 
Mae'n nythu gerllaw llynnoedd ac afonydd fel rheol, ond ambell dro gerllaw dwr hallt. Ran amlaf mae'r nyth, sy'n gasgliad sylweddol iawn o frigau, mewn coeden, ond gall nythu ar lawr os yw mewn lle diogel, er enghraifft ar ynys fechan ynghanol llyn.
 
Diflannodd yr aderyn ysglyfaethus hwn o wledydd Prydain yn 1916. Fe gafodd Gwalch y Pysgod ei ddifa'n llwyr o'r [[Alban]] yn nechrau'r Ugeinfed Ganrif gan erledigaeth gan ddyn: saethu a chasglu wyau, ond dychwelodd i nythu yno yn y 1950au. Ynac [[2004]]erbyn nythodd2012 yngroedd Nghymruyno ammwy yna tro200 cyntafo y mae cofnod amdanobarau. Yn [[2005]] magodd pâr gerllaw [[Porthmadog]] ddau gyw a sefydlodd yr [[RSPB]] ganolfan ymwelwyr gerllaw'r nyth. Daeth tua 50,000 o bobl i'w gweld yn ystod yr haf.
 
== Yng Nghymru ==
[[Delwedd:Dyfi Osprey Project Hide July 2011.jpg|chwith|bawd|Y Ganolfan Wylio yn Nyffryn Dyfi.]]
DarganfuwydYn y[[2004]] pârnythodd cyntafyng oNghymru Weilcham y Pysgodtro yncyntaf, 2004hyd ay hynnygwyddom, ger [[Llyn Glaslyn]]. yngYn [[2005]] magodd pâr gerllaw [[Porthmadog]] ddau gyw a sefydlodd yr [[RSPB]] ganolfan ymwelwyr gerllaw'r nyth. Daeth tua 50,000 o bobl i'w gweld yn ystod Ngogleddyr Cymruhaf. Mae'n nhw yn dal yno, a bellach, ceir pâr arall yn nythu yng Nghors Dyfi, ble ceir cuddfan i'w gwylio. Man arall da i'w gwylio rhwng Mawrth a Medi yw Canolfan Ymwelwyr yr RSPB ger Pont Croesor, [[Porthmadog]].
 
Mae'r adar sydd yng Nghymru yn fudol ac erbyn mis Medi maent yn gadael am wledydd cynhesach Gorllewin Affrica.
 
==Cyfeiriadau==
Llinell 37 ⟶ 39:
== Dolennau allanol ==
* [http://www.bbc.co.uk/news/uk-wales-13667880 Gwefan saesneg y BBC]
* [http://www.montwt.co.uk/about.html Gwefan Saesneg Ymddiriedolaeth Bywyd Gwyllt Sir Drefaldwyn]
 
[[Categori:Adar ysglyfaethus]]