Gŵyl Calan Gaeaf: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
EmausBot (sgwrs | cyfraniadau) B r2.7.3) (robot yn ychwanegu: diq:Halloween |
manion |
||
Llinell 14:
=== Traddodiadau gwreiddiol Cymru ===
Yn ardaloedd gwledig Cymru, yr oedd pobl yn codi [[coelcerth]] ar eu caeau ac yn defnyddio [[rwdan]] neu [[meipen|feipen]] er mwyn creu Jac o' Lantern. Yr oedd pobl yn dweud fod
Y mae rhai pobl yn llenwi powlen â dŵr hyd nes fod hi'n hanner llawn ac yn rhoi afalau ynddi. Bydd yr afalau yn arnofio ar y dŵr a bydd yn rhaid gafael
Yn yr [[Oesoedd Canol]] yr oedd yna
Dyma ddisgrifiad gan Charles Ashton yn 1890:
Llinell 24:
''Yr oedd Nos Galan Gaeaf yn noson bwysig hefyd. Ac nid oedd ein teidiau'n esgeulus o gadw'r hen ddefod o gynnau tanau ar y noson hon, coelcerthi [[eithin]] a [[rhedyn]]. Dywedir wrthym fod yr arferiad hwn cyn hyned ag amser y [[Derwyddon]], ac mai diben y tanau oedd boddhau'r duwiau. Dylid diffodd y tân ar yr aelwyd y noson honno, hefyd, a'i ail-gynnau gyda [[pentewyn|phentewyn]] a ddygent adref o'r goelcerth gysegredig. Mae llawer ohonom yn cofio'r [[hwch ddu gwta]] a fyddai yn ymlid y werin anwybodus adref oddi wrth y goelcerth. Y [[diafol]] ei hun, mewn rhith hwch ddu â chynffon fer ydoedd yr ymlidiwr. Nid oes ond tri ugain mlynedd er pan yr oedd pobol yn credu fod gan yr hwch ddu nodwyddau blaenllym i drywanu yr hwn a fyddai yr olaf yn myned dros y [[camfa|gamfa]].''<ref>Traethawd gan Charles Ashton: Bywyd Gweledig yng Nghymru ddechrau'r ganrif o'r blaen; 1890.</ref>
Yr hwch ddu gwta, mae'n debyg, oedd y tu ôl i'r hen ddywediad; "Nos
== Cyfeiriadau ==
| |||