Crwth: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
ehangu mymryn |
ehangu |
||
Llinell 10:
[[Delwedd:1-ac-crwth Sain Ffagan.jpg|bawd|chwith|Crwth Sain Ffagan; delwedd drwy ganiatâd.]]
Goroesodd pedwar crwth:
# [[Sain Ffagan]]: 'Crwth y Foelas. Naddwyd 1742 ar gefn y crwth ac fe'i gwnaed gan Richard Evans o [[Llanfihangel Bachellaeth|Lanfihangel Bachellaeth]], Sir Gaernarfon
# Amgueddfa'r Celfyddydau Cain, Boston: crwth Dafydd Tudur, [[Dolgellau]] o'r 19fed ganrif<ref>[http://www.mfa.org/collections/object/fiddle-crwth-50242 Delwedd o grwth Owain Tudur, Dolgellau (19fed ganrif); adalwyd</ref>
# Crwth Aberystwyth: mae hwn yn y [[Llyfrgell Genedlaethol]] yn [[Aberystwyth]]
Llinell 30:
:Ac weithian mewn cwynfan cawdd
:Y felysgerdd a floesgawdd.<ref>''Traddodiad Cerdd Dant ym Môn''.</ref>
Canodd y bardd Gruffudd ap Dafydd ap Hywel yntau:
:Prenal teg a Gwregis
:Pont a brau, punt yw ei bris
:A thalaith ar waith olwyn
:A Bwa ar draws byr drwyn
:Ac ar ganol mae dolen
:A gwar hwn megis gwr hen
:Ar ei frest cywir frig
:O'r masarn fe geir miwsig,
:Chwe ysbigod os codwn
:A dyna holl dannau hwn
:Chwe thant a gaed o fantais
:Ac yn llaw yn gan llais
:Tant i bob bys ysbys oedd
:A dau dant i'r fawd ydoedd.
Ceir sawl chwedl werin am '[[Crythor Du]]' ac enwir dwy gainc ar ei ôl, sef 'Erddigan y Crythor Du' a 'Chainc y Crythor Du Bach'. Ceir chwedl arall am 'Y Crythor Du a'r Bleiddiaid' ble mae'r crythor yn dianc am ei fywyd gyda phac o [[blaidd|fleiddiaid]] wrth ei sodlau, ond mae'n llwyddo i ddianc drwy eu hypnoteiddio gyda'i grwth, tawel, araf. Ceir hefyd Ogof y Crythor Du ger [[Cricieth]] ble cyfansoddwyd y dôn Ffrawél Ned Puw yn ôl llafar gwlad.
==Heddiw==
Mase dau arbenigwr heddiw: Bob Evans o Gaerdydd a [[Cass Meurig]] o Gwm-y-Glo, Caernarfon.
==Cyfeiriadau==
| |||