Comiwnyddiaeth: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu |
gwella iaith |
||
Llinell 1:
{{ideolegau}}
Mae '''Comiwnyddiaeth''' (o'r [[Lladin]] ''communis'' - cyffredin) yn gangen chwyldroadol y mudiad Sosialaidd. Mae'n
Dylanwadodd dehongliad omiwnyddiaeth o fath [[Marxist-Leninist]]
▲Mae '''Comiwnyddiaeth''' (o'r [[Lladin]] ''communis'' - cyffredin) yn gangen chwyldroadol y mudiad Sosialaidd. Mae'n mudiad ac yn drefn gymdeithasol; un sydd yn hyrwyddo cymdeithas ddiddosbarth wedi ei sylfaeni ar gydberchnogaeth yn unol â threfn diarian. Fel dull llywodraethu, buasai byd comiwnyddol yn ei ffurf olaf, mwyaf esblygiedig yn un heb [[gwladwriaeth|wladwriaeth]], heb berchnogaeth breifat a heb [[dosbarth cymdeithasol|ddosbarthau cymdeithasol]]. Yn ôl Comiwnyddiaeth buasai cymdeithas ddelfrydol yn un ble mae'r modd cynhyrchu yn gymunedol ac eiddo'n gyffredin i bawb.
▲Dylanwadodd dehongliad [[Marxist-Leninist]] Comiwnyddiaeth yn fawr ar hanes yr 20fed ganrif, gyda gwrthdaro rhwng "y byd sosialaidd", wedi'u rheoli gan bleidiau Comiwnyddol, a'r "byd gorllewinol" gya'u marchnad rydd. Canlyniad hyn oedd y [[rhyfel oer]] rhwng y [[Y Bloc Dwyreiniol]] a'r "Byd Rhydd".
==Marcsiaeth==
Bu [[Farcsiaeth]] yn fudiad sylfaenol Comiwnyddiaeth a deilliodd nifer o ganghennau ohoni - yn arbennig [[Leniniaeth]] (neu [[Marcsiaeth-Leniniaeth]] fel y'i gelwir yn amlaf) a enwyd ar ôl [[chwyldro]]adwr [[Bolsieficiaeth|Bolsiefic]] o [[Rwsia]]d, [[Vladimir Lenin]]). Fel rheol gelwir [[plaid wleidyddol]] sy'n arddel comiwnyddiaeth yn ''Blaid Gomiwnyddol''. Mae'r mwyafrif o'r pleidiau hynny yn Farcsaidd-Leninaidd, ond ceir yn ogystal gomiwnyddion sy'n gwrthod Lenin
Mae Marcswyr yn credu bod rhaid mynd drwy gyfnod o lywodraeth [[sosialaeth|sosialaidd]] cyn y bydd comiwnyddiaeth ei hun yn bosib. Heddiw, dim ond [[Gweriniaeth Pobl Tsieina]], [[Ciwba]], [[Fietnam]], [[Moldofa]] a [[Gogledd Corea]] sydd dan reolaeth gomiwnyddol. Cyn [[1991]], roedd yna lawer mwy o wledydd sosialaidd, fel yr [[Undeb Sofietaidd]] a gwledydd [[Cytundeb Warsaw]], er enghraifft.
| |||