Islam: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Stryn (sgwrs | cyfraniadau)
Dadwneud y golygiad 1566469 gan 212.219.235.204 (Sgwrs | cyfraniadau)
B newid hen enw, replaced: Kazakhstan → Casachstan, Yemen → Iemen using AWB
Llinell 3:
Un o [[crefydd|grefyddau]] mwyaf poblogaidd a gwasgaredig y byd yw '''Islam'''. Ystyr y gair yw ymostyngiad i ewyllys [[Duw]] ([[Allah]]) a'r cyflwr tangnefeddus o fod yn un â Duw a phopeth a grewyd ganddo. Mae'r gair yn perthyn i'r gair ''salām'' sy'n golygu "tangnefedd" a ddaw o'r [[gwreiddyn Semitaidd|gwreiddyn]] ''[[S-L-M|s-l-m]]''. Mae dilynwr Islam yn [[Mwslim|Fwslim]], sef "un sy'n ymostwng i ewyllys Duw." Ceir dwy brif enwad, sef y [[Sunni]] a'r [[Shia]]. Fel [[Cristnogaeth]] ac [[Iddewiaeth]], mae'n un o'r [[crefyddau Abrahamig]].
 
Sefydlwyd y grefydd ym [[Mecca]] gan y Proffwyd [[Muhammad|Mohamed]] (c.[[570]]-[[8 Mehefin]], [[632]]). Ymledodd y ffydd yn gyflym yn y [[Dwyrain Canol]] a [[Gogledd Affrica]] ac mewn llai na chanrif ar ôl marwolaeth Mohamed roedd awdurdod y [[califf]]iaid a reolai ymerodraeth yr [[Umayyad]] yn ymestyn o [[Sbaen]] i Afon [[Indus]] yng ngogledd-orllewin [[India]]. Erbyn heddiw mae tua 20% o boblogaeth y byd yn byw mewn gwledydd [[Mwslim]], o [[Moroco|Foroco]] yn y gorllewin i [[Indonesia]] yn y dwyrain ac o [[KazakhstanCasachstan]] yn y gogledd i [[Mali|Fali]] a [[Swdan]] yn y de.
 
Mae Mwslemiaid yn derbyn Ibrahim ([[Abraham]]), Musa ([[Moses]]), Isa ([[Crist|Iesu Grist]]) ynghŷd â ffigyrau eraill o'r traddodiad Iddewig-Gristnogol fel [[proffwyd]]i Duw. Fodd bynnag, credant mai Mohamed yw'r proffwyd mwyaf; yr olaf yn y gadwyn o broffwydi sy'n cychwyn gydag [[Adda]]. Credant fod y [[Coran]] (''Qu'ran'') yn air Duw, fel y datguddiwyd ef i Mohamed fesul pennod ([[sŵra]]) yn y cyfnod rhwng c. [[610]] a [[632]].
Llinell 19:
{{Prif|Hanes Islam}}
[[Delwedd:Supplicating Pilgrim at Masjid Al Haram. Mecca, Saudi Arabia.jpg|200px|de|bawd|Pererindod (''Hajj'') i Fecca]]
{{eginyn-adran}}
 
Sefydlwyd Islam ym [[Mecca]] gan y Proffwyd [[Muhammad|Mohamed]]. Ymledodd y ffydd yn gyflym yn y [[Dwyrain Canol]] a [[Gogledd Affrica]] ac mewn llai na chanrif ar ôl marwolaeth Mohamed roedd awdurdod y [[califf]]iaid a reolai ymerodraeth yr [[Umayyad]] yn ymestyn o [[Sbaen]] i Afon [[Indus]] yng ngogledd-orllewin [[India]].
 
== Enwadau ==
 
{{eginyn-adran}}
Ceir sawl enwad yn Islam:
* [[Sunni]]. Yr enwad fwyaf o lawer gyda dros 80% o Fwslemiaid yn perthyn iddi. Dyma brif ffrwd Islam a ystyrir weithiau yn Islam "uniongred".
* [[Shia]]. Yr enwad ail fwyaf, gyda tua 15% o Fwslemiaid yn perthyn iddi, yn bennaf yn [[Iran]], de [[Irac]] a'r [[YemenIemen]].
** [[Drus]]. Mwslemiaid Shia yw'r Drusiaid, ond mae eu crefydd yn cynnwys elfennau hynafol unigryw hefyd, sy'n tarddu o [[Gnostigiaeth]] efallai.
 
== Cyfeiriadau ==
* Gabriel Mandel Khân, ''Mahomet le Prophète'' (Paris, 2002). ISBN 2-7441-5686-8
 
{{eginyn Islam}}
 
{{Cyswllt erthygl ddethol|en}}
Llinell 46 ⟶ 43:
[[Categori:Crefydd yn India]]
[[Categori:Undduwiaeth]]
 
 
{{eginyn-adran}}
{{eginyn-adran Islam}}