Arglwyddi Afan: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
manion a sant |
Huwbwici (sgwrs | cyfraniadau) Dileu cyfeiriad at Sant Afan. Mae'r enw Afan yng Nhwm Afan yn dod o'r afon Afan ac nid o'r sant. |
||
Llinell 1:
:''Gweler hefyd [[Afan]] (gwahaniaethu).''
Roedd '''Arglwyddi Afan''' yn rheoli dros [[Cwmwd|gwmwd]] ac Arglwyddiaeth Afan, sef ardal a oedd wedi'i leoli rhwng afonydd [[Afon Afan|Afan]] a [[Afon Nedd|Nedd]] ym [[Morgannwg]] rhwng tua 1100 ac ail hanner y [[14eg ganrif]].
Yn [[1091]] gymerodd y [[Normaniaid]] reolaeth dros hen deyrnas Gymreig [[Morgannwg]], o dan arweiniaid [[Robert Fitz Hammo]] (neu Fitzhamon), arglwydd [[Caerloyw]]. Brenin olaf hen deyrnas Morgannwg oedd [[Iestyn ap Gwrgant]] (a flodeuai rhwng 1081 ac 1100). Llwyddodd ei fab [[Caradog ab Iestyn]] i gadw rheolaeth dros ran o'r diriogaeth yng [[Cwm Afan|Nghwm Afan]] a gelwid ef a'i ddisgynyddion yn '''Arglwyddi Afan'''. Yn y 13eg ganrif dechreuodd y teulu ddefnyddio'r cyfenw "D'Avene" i efelychu'r Normaniaid. Erbyn 1373 roedd y teulu wedi ildio tir Afan i [[Edward le Despencer, Barwn 1af le Despencer|Edward le Despencer]], arglwydd Morgannwg.
Llinell 8:
==Gweler hefyd==
*[[Cwm Afan]], cwm yn ne Cymru
| |||