DNA: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
ï
Deri Tomos (sgwrs | cyfraniadau)
B Creu linciau
Llinell 1:
[[File:DNA Structure+Key+Labelled.pn NoBB.png|thumb|right|340px|Strwythur DNA (helics dwbwl).]]
[[Moleciwl]] ([[polymer]]) yw '''DNA''', sef '''asid deocsiriboniwcleig''', sy'n cynnwys y wybodaeth etifeddol popeth byw, y [[Geneteg|côd genetig]]. Mae DNA wedi `i wneud o'r elfennau [[carbon]], [[hydrogen]], [[ocsigen]], [[ffosfforws]] a [[nitrogen]]. Gydag [[RNA]], mae'n un o'r [[Asid niwclëig|asidau niwcleig]].
 
== Adeiledd DNA ==
 
Darganfu [[Friedrisch Miescher]] DNA ym [[1869]] heb ddeall ei pwrpas. Darganfu [[James Dewey Watson|James Watson]] a [[Francis Harry Compton Crick|Francis Crick]], ynghyd a [[Maurice Wilkins]] adeiledd DNA ym [[1953]].
Mae dwy gadwyn o [[niwcliotidau]] gyda'r DNA a mae niwcliotid sy'n moleciwlau llai ([[monomer]]au) a wedi'i wneud o [[siwgr pentos]], [[bas nitrogenaidd]] a [[grŵp ffosffad]]. Mae'r dwy gadwyn o niwcliodidau yn ffurfio [[helics dwbl]] a chadwyd y dwy gyda'i gilydd gan [[bondiau hydrogen]] sy'n cysylliau'r basau y dwy gadwyn yn wan ([[paru basau cyflenwol]]).
[[Adenin]] (A), [[Thymin]] (T), [[Gwanin]] (G) a [[Cytosin]] (C) yw'r pedair [[bas]] y DNA. Mae Adenin o hyd yn cysylltu trwy dai bondiau hydrogen a Thymin. A mae Gwanin o hyd yn cysylltu trwy tri bondiau hydrogen a Cytosin.