Egni (gwyddonol): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
BDim crynodeb golygu |
BDim crynodeb golygu |
||
Llinell 3:
Mewn Ffiseg, mae '''Egni''' yn cyfeirio at allu person i symud neu weithio. Gair Brythoneg ydyw, a chaiff ei gofnodi yn gyntaf yn y Gymraeg yn y 14edd ganrif yn un o gywyddau [[Iolo Goch]]. (Cyfieithiad Saesneg: 'energy'; Cyfieithiad Groeg 'energos' neu {{lang|grc|ἐνεργός}} , sef gweithio). Mae'n bosib storio egni a'i ddefnyddio i wneud gwaith rhywbryd arall.
Ni ellir creu egni, dim ond ei drosglwyddo neu ei gyfeirio; crewyd y syniad o [[cadwraeth egni|gadwraeth egni]] ar ddechrau'r 19eg ganrif. Yn ôl [[Theorem Noether]], mae [[cadwraeth egni]] yn ganlyniad i'r ffaith nad ydy deddfau ffiseg ddim yn newid gydag amser.<ref> awdur = O'Keeffe; Jacaranda Physics 1 a gyhoeddwyd gan John Willey & Sons Australia Ltd yn
Er nad yw cyfanswm yr egni ddim yn newid dros amser, mae ein gallu i'w fesur yn dibynu ar ble rydym e.e. person yn eistedd mewn awyren sy'n hedfan: mae ei [[egni cinetic]] o'i gymharu a'r awyren yn sero; o'i gymharu a'r ddaear, fodd bynnag, mae ganddo egni cinetic.
| |||