Hypothalmws: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B robot yn ychwanegu: sl:Hipotalamus |
delwedd |
||
Llinell 1:
[[Delwedd:Serebelwm.jpg|bawd|300|Lleolir yr hypothalmws yn y rhan o'r ymennydd a elwir yn dienceffalon.]]
Mae'r '''hypothalmws''' yn cysylltu'r [[system nerfol]] â'r [[system endocrin]] drwy'r [[chwaren bitwidol]]. Daw'r gair (fel llawer iawn o eiriau [[meddygaeth|meddygol]] eraill o'r iaith Roeg: ὑποθαλαμος sef 'o dan y [[thalmws]]', ac yn wir, yno y mae wedi ei leoli: o dan y thalmws ac uwch ben [[bonyn yr ymennydd]]. Enw'r ardal hon o'r ymennydd ydy'r 'dienceffalon'. Fe'i ceir ym mhob [[mamal]]; mewn [[bodau dynol]] mae oddeutu maint [[cneuen almwnd]].
[[Delwedd:Illu endocrine system.png|dde|bawd|Prif chwarennau'r endocrin: ([[Gwryw]] ar y chwith, [[benyw]] ar y dde)
'''1''' [[Corffyn pineol]]
'''2''' [[Chwarren bitwidol]]
'''3''' [[Theiroid|Y chwarren theiroid]]
'''4''' [[Hypothalmws]]
'''5''' [[Chwarren adrenal]]
'''6''' [[Pancreas]]
'''7''' [[Ofari]]
'''8''' [[Caill|Y ceilliau]]]]
Gwaith yr hypothalmws ydy rheoli rhai [[prosesau metabolig]] a rhai o weithgareddau'r [[system nerfol]]. Mae'n creu 'neurophormones' sydd yn eu tro'n ysgogi (neu'n atal) secretu hormonau pitwidol. Mae ganddo waith hynod bwysig: rheoli tymheredd y corff, awch bwyd, gwylltineb a rhythm 24 awr y corff.
| |||