Halogen: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
cat |
Elfen cyfnod |
||
Llinell 5:
! ↓ [[Cyfnod y tabl cyfnodol|Cyfnod]]
|-
! [[
| {{element cell| 9|Fflworin|F| |Gas|Halogens|Primordial}}
|-
! [[
| {{element cell|17|Clorin|Cl| |Gas|Halogens|Primordial}}
|-
! [[
| {{element cell|35|Bromin|Br| |Liquid|Halogens|Primordial}}
|-
! [[
| {{element cell|53|Iodin|I| |Solid|Halogens|Primordial}}
|-
! [[
| {{element cell|85|Astatin|At| |Solid|Halogens|Natural radio}}
|-
! [[
| {{element cell|117|ununseptium |Uus|[291] |UnknownPhase|Unknown chemical properties|Synthetic|Ununseptiwm|#e8e8e8}}
|-
Llinell 43:
|}
Mae'r '''halogenau''' yn gyfres gemegol o [[elfen gemegol|elfennau]]. Mae'r elfennau hyn yn ffurfio grŵp 17 (hen steil:7, VII neu VIIA) o'r [[tabl cyfnodol]]:
[[fflworin]] ('''F'''), [[clorin]] ('''Cl'''), [[bromin]] ('''Br'''), [[ïodin]] ('''I'''), [[astatin]] ('''At''') ac un heb ei ddarganfod hyd yn hyn, [[ununseptiwm]] ('''Uus'''). Ystyr y term halogen yw 'crëwr halwyn', sef rhywbeth sy'n ffurfio [[halwyn]] os caiff ei uno gyda [[metel]]. Mae'r elfennau yn cynnwys [[moleciwl|moleciwlau]] deuatomig yn eu ffurfiau naturiol. Mae ganddynt ddiffyg o un [[electron]] yn eu [[plisgyn falens|plisg falens]], felly mae arnynt angen ennill un electron a ffurfio [[ïon]] negatif gyda gwefr unigol, Hal<sup>-</sup>. Gelwir yr ïonau hyn yn ïonau halid, felly mae halwynau sy'n eu cynnwys yn cael eu galw'n halidau.
| |||