Hanes Cymru: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B Wedi gwrthdroi golygiadau gan 86.143.163.180 (Sgwrs); wedi adfer y golygiad diweddaraf gan Xqbot. |
|||
Llinell 40:
Pan orchfygwyd Lloegr gan y [[Normaniaid]] yn [[1066]], y prif deyrn yng Nghymru oedd [[Bleddyn ap Cynfyn]], oedd yn teyrnasu dros Wynedd a Phowys. Yn ne Cymru y cafodd y Normaniaid eu llwyddiannau cynnar, gyda [[William Fitzosbern, Iarll 1af Henffordd]] yn cipio [[Teyrnas Gwent]] cyn 1070. Erbyn 1074 roedd byddin Iarll Amwythig yn anrheithio Deheubarth.<ref>Davies, R.R. ''Conquest, coexistence and change'' tt. 28–30.</ref>
Pan laddwyd Bleddyn ap Cynfyn yn 1075, bu cyfnod o ryfel cartref yng Nghymru, a roddodd gyfle i'r Normaniaid gipio tiroedd yng ngogledd Cymru. Yn 1081 trefnwyd cyfarfod rhwng Ieirll Caer ac Amwythig a [[Gruffudd ap Cynan]], oedd newydd gipio gorsedd Gwynedd oddi wrth [[Trahaearn ap Caradog]] ym [[Brwydr Mynydd Carn|Mrwydr Mynydd Carn]]. Cymerwyd Gruffudd yn garcharor trwy frad, a chadwyd ef yng Nghaer am flynyddoedd, gyda'r Normaniaid yn cipio rhan helaeth o Wynedd.<ref>Maund, Kari ''The Welsh kings'' t. 110.</ref> Yn y de, diorseddwyd [[Iestyn ap Gwrgant]], teyrn olaf [[Teyrnas Morgannwg|Morgannwg]], tua 1090 gan [[Robert Fitzhamon]], arglwydd [[Caerloyw]], oedd wedi sefydlu arglwyddiaeth yng [[Caerdydd|Nghaerdydd]] ac a aeth ymlaen i gipio ardal Bro Morgannwg. Lladdwyd [[
===Yr Oesoedd Canol Diweddar===
Llinell 46:
Ar ôl i [[Llywelyn ap Gruffudd|Llywelyn Ein Llyw Olaf]], [[Tywysog Cymru]], gael ei fradychu a'i ladd yng [[Cilmeri|Nghilmeri]] ym [[1282]] daeth y wlad dan reolaeth [[Edward I o Loegr|Edward I]], [[Brenin Lloegr]]. Adeiladodd Edward [[castell|gestyll]] ar hyd arfordir Cymru mewn cylch haearn o gwmpas y wlad a chafodd ei fab [[Edward II o Loegr|Edward]] ei arwisgo yn Dywysog Cymru.
Yn y [[
==Cyfnod y Tuduriaid==
|