Brech ddu bigog
| Brech ddu bigog Leptosphaeria acuta
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Pleosporales |
| Teulu: | Leptosphaeriaceae |
| Genws: | Leptosphaeria[*] |
| Rhywogaeth: | Leptosphaeria acuta |
| Enw deuenwol | |
| Leptosphaeria acuta | |
_P._Karst_342564.jpg)
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Leptosphaeriaceae yw'r Brech ddu bigog (Lladin: Leptosphaeria acuta; Saesneg: Nettle Rash).[1] Y Brychau Dail yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Mae'r term yn disgriwio'r ffwng ar ddeilen, gyda 'brych' yma'n golygu 'ysmotiog', 'brith'. Mae'r teulu Leptosphaeriaceae yn gorwedd o fewn urdd y Pleosporales.
Ffyngau
golyguCredir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Leptosphaeriaceae
golyguMae gan Brech ddu bigog ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Leptosphaeria abbreviata | Leptosphaeria abbreviata | |
| Leptosphaeria acutiuscula | Leptosphaeria acutiuscula | |
| Leptosphaeria affinis | Leptosphaeria affinis | |
| Leptosphaeria aggregata | Leptosphaeria aggregata | |
| Leptosphaeria agnita | Leptosphaeria agnita | |
| Leptosphaeria doliolum | Leptosphaeria doliolum | _Ces._%26_De_Not_1016784.jpg) |
| Leptosphaeria musarum | Leptosphaeria musarum | |
| Leptosphaeria pratensis | Leptosphaeria pratensis | |
| Leptosphaeria sacchari | Leptosphaeria sacchari | |
| Leptosphaeria woroninii | Leptosphaeria woroninii |
Gweler hefyd
golyguCyfeiriadau
golygu- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Brech ddu bigog gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.