Breuddwyd y Siambr Goch
Nofel Tsieineeg yw Breuddwyd y Siambr Goch (Tsieineeg symledig: 红楼梦; Tsieineeg traddodiadol: 紅樓夢; pinyin: Hóng Lóu Mèng; Wade-Giles: Hung Lou Meng). Fe'i hysgrifennwyd yn y 18g ac fe'i hystyrir yn un o bedair nofel fawr llenyddiaeth Tsieineeg glasurol, gyda Rhamant y Tair Teyrnas, Y Daith i'r Gorllewin (neu Mwnci) ac Ymyl y Dŵr. Mae'n nofel hir gyda chynllun cymhleth a channoedd o gymeriadau sydd wedi'i lleoli yn "y brifddinas" (sef Beijing, prifddinas Tsieina yn y cyfnod hwnnw) a'r cylch. Ymddengys mai blynyddoedd cyntaf Brenhinlin y Qing (1644-1911) yw cyfnod y nofel; hynny yw, yr oes o flaen oes yr awdur.[1]
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | gwaith llenyddol  |
|---|---|
| Awdur | Cao Xueqin |
| Gwlad | Brenhinllin Qing |
| Rhan o | Four Great Classical Novels |
| Iaith | written vernacular Chinese, Beijing dialect |
| Dyddiad cyhoeddi | 1792, 18 g, 1868 |
| Dechrau/Sefydlu | 18 g |
| Genre | zhanghui novel, ffuglen xiaoshuo, family saga |
| Cymeriadau | Lin Daiyu, Jia Baoyu, Xue Baochai, Shi Xiangyun, Jia Yuanchun, Jia Yingchun, Jia Tanchun, Jia Xichun, Miaoyu, Wang Xifeng, Jia Qiaojie, Li Wan, Qin Keqing, Xiangling, Ping'er, Qingwen, Hua Xiren, Zijuan, Yuanyang, Xue Baoqin, You Erjie, You Sanjie, Siqi, Jia Yucun, Grandmother Jia, Jia Zheng, Lady Wang, Concubine Zhao, Jia Huan, Lingguan, Jia Qiang, Jinchuan, Granny Liu, Jia She, Jia Lian, Fangguan, Ruiguan, Liu Wu'er, Caiyun, Jia Jing, Liu Xianglian, Xue Pan, Xue Qiu, Xia Jingui, Jia Qin, Jia Zhen, Zhen Baoyu, Lady Xing, Jia Lan, Wang Xifeng, Li Chuluan, Mingyan, Jia Min, Aunt Zhao |
| Statws hawlfraint | parth cyhoeddus, parth cyhoeddus |
| Lleoliad y gwaith | Tsieina |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Mae'r "Siambr Goch" yn cyfeirio at y pafiliwn lle mae plant teulu estynedig cyfoethog y Jia yn cael eu haddysg. Ysgrifennwyd wyth deg pennod gyntaf y nofel gan Cao Xueqin (1723-1763), ond ni chafodd fyw yn ddigon hir i orffen ei waith, a chafodd y deugain pennod olaf eu hailysgrifennu'n sylweddol gan Gao E (高鶚). Mae cynllun y nofel yn ymdroi o gwmpas cariadwriaeth Jia Baoyu (賈寶玉) a'i chefnder Lin Daiyu (林黛玉).
Teitl gwreiddiol y gwaith oedd Hanes y Maen (石頭記), sy'n cyfeirio at faen rhinweddol y cyfeirir ato sawl gwaith yn y stori, ond Breuddwyd y Siambr Goch yw'r enw a ddefnyddir ers i Gao E gwblhau'r nofel. Mae arwyddocâd symbolaidd i'r enw hwnnw. Yn llythrennol, mae'n cyfeirio at stafell yn y pafiliwn coch dwy lawr (hung lou), ond yn athroniaeth Fwdhaidd Tsieina mae'r lliw coch yn dynodi'r byd materol, a gan mai dim ond y cyfoethogion oedd â'r hawl dan y gyfraith i godi adeilad dwy lawr mae hung lou yn drosiad am "gyfoeth a rhwysg darfodedig y byd", sy'n un o themau sylfaenol y nofel hon.[1] Cyfeiria "Breuddwyd" (meng) at freuddwyd gweledigaethol y prif gymeriad Jia Baoyu, sy'n un o uchafbwyntiau llenyddol y nofel ac sy'n hanfodol i'w deall yn iawn; gellir dehongli'r teitl cyfan yn drosiadol felly fel cyfeiriad at realiti rhithiol y byd materol.[1]
Mae'r nofel wedi cael ei chyfieithu i sawl iaith ond hyd yn hyn ni chafwyd cyfieithiad Cymraeg.
