Cap gweog bedw
Cap gweog bedw Cortinarius triumphans | |
---|---|
Dosbarthiad gwyddonol | |
Teyrnas: | Fungi |
Dosbarth: | |
Urdd: | Agaricales |
Teulu: | Cortinariaceae |
Genws: | Cortinarius[*] |
Rhywogaeth: | Cortinarius triumphans |
Enw deuenwol | |
Cortinarius triumphans Fr. (1838) |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Cortinariaceae yw'r Cap gweog bedw (Lladin: Cortinarius triumphans; Saesneg: Birch Webcap).[1] 'Y Capiau Gweog' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. 'Fel gwe' yw 'gweog' hy cap sy'n edrych fel pe tae wedi'i wneud o we pry cop. Mae'r teulu Cortinariaceae yn gorwedd o fewn urdd yr Agaricales.
Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop.
Lliw sborau'r fadarchen hon yw bordeaux. O ran siâp, disgrifir y capan, neu gap y fadarchen fel un amgrwm. Gelwir y rhan oddi tan y capan yn hadbilen (neu'n 'hymeniwm') a cheir sawl math: arwyneb llyfn, tegyll, chwarennau (tyllau bychan), rhychau ayb; mae gan y fadarchen hon yr hyn a elwir yn: tegyll. O ran y broses o gymeryd maeth, fe'i disgrifir fel mycorhisa.
Ffyngau golygu
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Cortinariaceae golygu
Mae gan Cap gweog bedw ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
---|---|---|
Cap gweog blodiog | Cortinarius aleuriosmus | |
Cortinarius aerugineoconicus | Cortinarius aerugineoconicus | |
Cortinarius alboaggregatus | Cortinarius alboaggregatus | |
Cortinarius alboroseus | Cortinarius alboroseus | |
Cortinarius alneus | Cortinarius alneus | |
Cortinarius ammophilus | Cortinarius ammophilus | |
Cortinarius anauensis | Cortinarius anauensis | |
Cortinarius anfractus | Cortinarius anfractus | |
Cortinarius anisodorus | Cortinarius anisodorus | |
Cortinarius argenteopileatus | Cortinarius argenteopileatus |
Gweler hefyd golygu
Cyfeiriadau golygu
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.