Cilpeddeg

pentref yn Swydd Henffordd

Pentre bychan yn Swydd Henffordd yw Cilpeddeg (Saesneg: Kilpeck). Saif tua 9 milltir o Henffordd, i'r de o ffordd yr A465 i'r Fenni, a thua 5 milltir o ffin Cymru a Lloegr.

Cilpeddeg
Mathpentref, plwyf sifil Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirSwydd Henffordd
(Sir seremonïol)
GwladBaner Lloegr Lloegr
Cyfesurynnau51.9697°N 2.81°W Edit this on Wikidata
Cod SYGE04000784, E04012987 Edit this on Wikidata
Cod OSSO444304 Edit this on Wikidata
Cod postHR2 Edit this on Wikidata
Map

Enwir eglwys Cilpeddeg fel 'Lann Degui Cil Pedec' (sef Llanddewi Cilpeddeg) mewn rhestr o eglwysi a luniwyd tua 1120 yn Llyfr Llandaf .[1] Mae'r eglwys bellach wedi ei chysegu i Ddewi a Mair, ac mae'r adeilad yn enghraifft flaenllaw o bensaernïaeth Normanaidd (neu Romanesg). Adeiladwyd hi tua 1140.

Bu hefyd castell mwnt a beili Normanaidd ar y safle ond nid yw hwnnw bellach yn sefyll.

Hyd at y 9g, pan orchfygwyd yr ardal o'i amgylch gan Mersia, bu'r pentref yn rhan o deyrnas Ergyng. Wedi'r Concwest Normanaidd daeth yr ardal i gael ei alw'n Archenfield ac fe'i llywodraethwyd fel rhan o'r Mers. Daeth yn rhan o Swydd Henffordd yn yr 16g, ond parhaodd defnydd o'r Gymraeg yno hyd at y 19g.

Gweler hefyd golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. Coe, Jonathan Baron (2001). The Place-Names of the Book of Llandaf (PDF). Aberystwyth: PhD Prifysgol Cymru. t. 415.