Ffrwyth ciwi
| Ffrwyth ciwi | |
|---|---|
_2_Luc_Viatour.jpg)
| |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Plantae |
| Ddim wedi'i restru: | Angiosbermau |
| Ddim wedi'i restru: | Ewdicotau |
| Ddim wedi'i restru: | Asteridau |
| Urdd: | Ericales |
| Teulu: | Actinidiaceae |
| Genws: | Actinidia |
| Rhywogaeth: | A. deliciosa |
| Enw deuenwol | |
| Actinidia deliciosa C.F.Liang.ac A.R.Ferguson. | |
Ffrwyth hirgrwn y gellir ei fwyta yn gyfan yw'r ffrwyth ciwi (Actinidia deliciosa). Mae'n wyrdd ac yn feddal y tu mewn, gyda hadau bach du. Ar y tu allan mae ei groen yn flewog ac yn frown; fel y nodwyd, gellir bwyta'r ffrwyth yn gyfan, neu grafu'r croen oddi arno cyn ei fwyta. Mae'r ffrwyth ciwi yn hirgrwn ac o faint ŵy iâr gweddol fawr.
O Tsieina y daw teulu'r ffrwyth ciwi yn wreiddiol; yn wir, Chinese gooseberries neu eirin Mair Tsieina oedd yr enw arnynt yn wreiddiol. Ym 1959, rhoddodd allfudwyr bwyd o Seland Newydd enw newydd ar y ffrwythau am resymau marchnata. Mae'r ciwi yn aderyn brodorol yn Seland Newydd ac yn symbol cenedlaethol yno.
Mae'r ffrwyth ciwi yn fwyd iachus sy'n cynnwys llawer o fitaminau a mwynau, gan gynnwys potasiwm a fitamin C. Er nad oedd ar gael i'w brynu'n gyffredin yng Nghymru tan saithdegau'r ganrif ddiwethaf, mae'n un o'r ffrwythau mwyaf poblogaidd yn y siopau erbyn hyn.
