Coesyn pengrwn cennog

Coesyn pengrwn cennog
Tulostoma melanocyclum

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Agaricales
Teulu: Agaricaceae
Genws: Tulostoma[*]
Rhywogaeth: Tulostoma melanocyclum
Enw deuenwol
Tulostoma melanocyclum
Bres.

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Agaricaceae yw'r Coesyn pengrwn cennog (Lladin: Tulostoma melanocyclum; Saesneg: Scaly Stalkball).[1] Y Coesynnau Pengrwn yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Gair cyfansawdd yw 'pengrwn': 'pen a 'crwn'. Ceir enw Cymraeg arall ar y rhywogaeth hon, sef Twlostoma coes cennog. Mae'r teulu Agaricaceae yn gorwedd o fewn urdd yr Agaricales.

Mae'r rhywogaeth hon hefyd i'w chanfod yn byw ar dwyni glan y môr, yng Nghymru.[2]

Ffyngau

golygu

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[3] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[4] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Agaricaceae

golygu

Mae gan Coesyn pengrwn cennog ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Cap blodiog perlaidd Cystoderma carcharias
 
Cap blodiog priddlyd Cystoderma amianthinum
 
Cystoderma arcticum Cystoderma arcticum
Cystoderma clastotrichum Cystoderma clastotrichum
Cystoderma fallax Cystoderma fallax
 
Cystoderma granulosum Cystoderma granulosum
 
Cystoderma haematites Cystoderma haematites
Cystoderma intermedium Cystoderma intermedium
Cystoderma simulatum Cystoderma simulatum
Floccularia luteovirens Floccularia luteovirens
 
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Gwefan www.naturalresources.wales Cyfoeth Naturiol Cymru; adalwyd 23 Chwefror 2020.
  3. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  4. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
  Safonwyd yr enw Coesyn pengrwn cennog gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.