Crawen coltar bigog
| Crawen coltar bigog Eutypa spinosa
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Xylariales |
| Teulu: | Diatrypaceae |
| Genws: | Eutypa[*] |
| Rhywogaeth: | Eutypa spinosa |
| Enw deuenwol | |
| Eutypa spinosa (Pers.) Tul. & C.Tul. | |
.jpg)
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Diatrypaceae yw'r Crawen coltar bigog (Lladin: Eutypa spinosa; Saesneg: Spiral Tarcrust).[1] Y Dafadennau Duon yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Dafad yw 'dafaden', ond gall hefyd gyfeirio at lympiau bychan o groen ar gorff dynol. Dylid cofio fod llawer o ddefaid yn ddu, ac felly llawer o'r ffyngau hyn! Mae'r teulu Diatrypaceae yn gorwedd o fewn urdd y Xylariales.
Ffyngau golygu
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Diatrypaceae golygu
Mae gan Crawen coltar bigog ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Anthostoma acerinum | Anthostoma acerinum | |
| Anthostoma adustum | Anthostoma adustum | |
| Anthostoma ailanthi | Anthostoma ailanthi | |
| Anthostoma alaculuf | Anthostoma alaculuf | |
| Anthostoma allantosporum | Anthostoma allantosporum | |
| Anthostoma alpigenum | Anthostoma alpigenum | |
| Anthostoma ambiguum | Anthostoma ambiguum | |
| Anthostoma amplisporum | Anthostoma amplisporum | |
| Anthostoma microplacum | Anthostoma microplacum | |
| Anthostoma xylostei | Anthostoma xylostei |
Gweler hefyd golygu
Cyfeiriadau golygu
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Crawen coltar bigog gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.