Cribau'r-pannwr gwyllt

Dipsacus fullonum
Delwedd o'r rhywogaeth
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Plantae
Ddim wedi'i restru: Angiosbermau
Ddim wedi'i restru: Ewdicotau
Ddim wedi'i restru: Asteridau
Urdd: Dipsacales
Teulu: Caprifoliaceae
Genws: Dipsacus
Rhywogaeth: D. fullonum
Enw deuenwol
Dipsacus fullonum
Carl Linnaeus

Planhigyn blodeuol lluosflwydd a dyfir yn aml mewn gerddi yw Cribau'r-pannwr gwyllt sy'n enw lluosog. Mae'n perthyn i'r teulu Caprifoliaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Dipsacus fullonum a'r enw Saesneg yw Wild teasel.[1] Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Crib y Pannwr, Cribau'r Pannwr, Llysiau'r Cribau, Llysiau'r Pannwr, Teilai Gwyllt, Teilai Mawr, Teilan Gwyllt, Teiliau Mawr, Ysgallen y Pannw.

Deugotyledon yw'r planhigyn hwn, ac mae'r blodau'n gasgliad o flodau unigol, gydag arogl da. Mae ganddo euron a gall ddringo cloddiau.

Cysylliad â phobl golygu

  • Cribo gwlan
Defnyddiwyd pen y ffurf datblygedig o'r planhigyn mewn ffram i gribo gwlan. Ceir tystiolaeth hanesyddol o dyfu'r cwltifar ar gyfer y diwydiant pannu yn nyddiadur y bardd gwlad o Swydd Northampton John Clare yn ei gofnod dyddiedig 3 Awst 1825: "A person of the name of Clay..."Editor of the Scientific Receptacle" ...told me an odd circumstance of a farmer in the fen growing nothing but 'Teazles' for the purpose of carding a nap on cloth they are stronger he says then [sic] the wild made so perhaps by cultivation"
 
Dau fath o grib y paniwr, y math gwyllt (chwith) a’r math ar ffurf petrual i gribo gwlan

Gweler hefyd golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. Gerddi Kew; adalwyd 21 Ionawr 2015
 
Comin Wikimedia
Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i: