Crug crwn Y Shems

Dau rug crwn a godwyd gan bobl Oes Newydd y Cerrig neu Oes yr Efydd fel rhan o'u seremonïau neu i gladdu'r meirw ydy Crug crwn Y Shems (Saesneg: The Tumps), yng nghymuned Rudbaxton, Sir Benfro; cyfeiriad grid SM986208 - 175m i'r gogledd o Dŷ Ramswood. Mae'r enw Saesneg o'r un tarddiad a "thwmp-ath", sef gair arall am y crug.

Crug crwn Y Shems

Math	crug crwn
Daearyddiaeth
Sir	Rudbaxton
Gwlad	Cymru
Statws treftadaeth	heneb gofrestredig
Manylion
Dynodwr Cadw	PE114

Cofrestrwyd y crugiau hyn gan Cadw a chant eu hadnabod gyda'r rhif SAM: PE114. Mae'r twmpath cyntaf yn 29 metr mewn diamedr ac yn fetr o uchder. Mae'r ail grug tua chan metr i'r dwyrain ohono.

Ceir bron i 400 o grugiau crynion ar y gofrestr; mwy nag unrhyw fath arall o heneb. Codwyd crugiau crynion yn gyntaf tua 3000 C.C. a pharhaodd yr arfer hyd at ddiwedd Oes yr Efydd (tua 600 C.C.) gyda'r mwyafrif ohonyn nhw'n cael eu codi rhwng 2400 - 1500 C.C.

Gweler hefyd

Mathau gwahanol o henebion a ddefnyddir mewn arferion claddu:

• Rhestr o grugiau crynion yng Nghymru
• Beddrod siambr
• Carnedd
• Siambr gladdu hir

Dolen allanol

• Gwefan Coflein (Comisiwn Brenhinol Henebion Cymru) Archifwyd 2016-03-04 yn y Peiriant Wayback

Cyfeiriadau

Eginyn erthygl sydd uchod am Sir Benfro. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato