Dafaden rydlyd
Hypoxylon rubiginosum

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Ascomycota
Urdd: Xylariales
Teulu: Xylariaceae
Genws: Hypoxylon[*]
Rhywogaeth: Hypoxylon rubiginosum
Enw deuenwol
Hypoxylon rubiginosum
(Pers.) Fr.

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Xylariaceae yw'r Dafaden rydlyd (Lladin: Hypoxylon rubiginosum; Saesneg: Rusty Woodwart).[1] Y Dafadennau Duon yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Dafad yw 'dafaden', ond gall hefyd gyfeirio at lympiau bychan o groen ar gorff dynol. Dylid cofio fod llawer o ddefaid yn ddu, ac felly llawer o'r ffyngau hyn! Mae'r teulu Xylariaceae yn gorwedd o fewn urdd y Xylariales.

Ffyngau

golygu

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Xylariaceae

golygu

Mae gan Dafaden rydlyd ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Nemania abortiva Nemania abortiva
Nemania aenea Nemania aenea
Nemania albocincta Nemania albocincta
Nemania angusta Nemania angusta
Nemania atropurpurea Nemania atropurpurea
Nemania beaumontii Nemania beaumontii
Nemania confluens Nemania confluens
Nemania diffusa Nemania diffusa
 
Nemania serpens var. serpens Nemania serpens
 
Obolarina dryophila Obolarina dryophila
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  3. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
  Safonwyd yr enw Dafaden rydlyd gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.