Dywel fab Erbin

Arwr Cymreig cynnar a gysylltir â de-orllewin Cymru oedd Dywel fab Erbin. Mae traddodiad yn ei wneud yn frawd i Geraint fab Erbin, arwr un o'r Tair Rhamant.^[1]

Traddodiadau

Yn y gerdd 'Ymddiddan Myrddin a Thaliesin' (Llyfr Du Caerfyrddin) mae Dywel yn un o'r rhyfelwyr o Dyfed sy'n syrthio yng nghyrch Maelgwn Gwynedd ar y dalaith honno.^[1] Ceir englyn amdano yn 'Englynion y Beddau' (hefyd yn y Llyfr Du) sy'n ei gysylltu ag ardal cantref Caeo ('Caeaw'):

Bedd Dywel mab Erbin yng ngwestedin Caeaw,

ni byddai, gwr y breinhin,

difei, ni ochelai drin.^[2]

Fe'i enwir yn ogystal fel un o'r marchogion yn llys Arthur yn y chwedl Culhwch ac Olwen.^[1]

Mae Dyweli yn enw ar nant yn ne Ceredigion, sy'n tarddu efallai o'r enw personol Dywel.^[1]

Cyfeiriadau

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 A. O. H. Jarman (gol.), Ymddiddan Myrddin a Thaliesin (Caerdydd, 1951).
↑ A. O. H. Jarman (gol.), Llyfr Du Caerfyrddin (Caerdydd, 1982).

[H._Jarman_1951-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 A. O. H. Jarman (gol.), Ymddiddan Myrddin a Thaliesin (Caerdydd, 1951).

[2] A. O. H. Jarman (gol.), Llyfr Du Caerfyrddin (Caerdydd, 1982).

[1]

[2]