Fyrsil

Roedd Publius Vergilius Maro, Fyrsil neu Fferyll yn Gymraeg (15 Hydref 70 CC – 21 Medi 19 CC) yn fardd yn yr iaith Ladin sydd yn fwyaf adnabyddus am gyfansoddi'r arwrgerdd Yr Aeneid. Mae'r gerdd yn efelychu arwrgerddi'r bardd Groeg cynnar Homeros ac yn adrodd hanes yr arwr Aeneas, a ddihangodd o Gaerdroea i sefydlu dinas a oedd yn rhagflaenydd i Rufain. Comisiynwyd y gerdd gan yr ymerawdwr Cesar Awgwstws er mwyn hyrwyddo'r Ymerodraeth Rufeinig newydd. Mae gweithiau eraill Fyrsil yn cynnwys yr Eclogae a'r Georgicon.

Fyrsil
Ganwyd	15 Hydref 70 CC  Andes
Bu farw	Brindisi
Dinasyddiaeth	Rhufain hynafol
Galwedigaeth	bardd, llenor
Adnabyddus am	Bugeilgerddi Fyrsil, Georgics, Aenid
Arddull	arwrgerdd, pastoral poetry
Prif ddylanwad	Aulus Furius Antias, Homeros, Theocritos
Mudiad	Augustan poetry
Mam	Magia Polla
Perthnasau	Vergilia Vera

Gwaith Fyrsil

• Bucolica, neu'r Eclogae, mewn 10 llyfr, sy'n fugeilgerddi.
• Georgicon, mewn 4 llyfr, sy'n ymdrin ag amaethyddiaeth.
• Aeneidos, mewn 12 llyfr.

Mae nifer o gerddi llai yn cael eu priodoli iddo dan yr enw Appendicis Vergilianae:

• Culex
• Ciris
• Moretum
• Dirae
• Copa
• Catalepton (cerddi Priapic)
• Est et non
• Maecenas
• Aetna

Fyrsil yn yr Oesoedd Canol

Yn yr Oesoedd Canol ystyrid Fyrsil yn fardd cynddelwrol a osodododd sylfeini'r grefft farddol. Credid yn ogystal ei fod yn fath o ddewin neu broffwyd a ragwelodd ddyfodiad Crist.

Cyfieithiadau

Ym 1636 cyfieithwyd testun gan Fyrsil gan yr awdur a'r dramodydd Syr John Denham, o'r enw The Destruction of Troy, An Essay upon the Second Book of Virgils Æneis, ond ni chafodd ei gyhoeddi tan 1656.

Eginyn erthygl sydd uchod am Rufain hynafol. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato