Glan Davies

Digrifwr ac actor Cymreig o Frynaman yw Glan Davies (ganwyd tua 1942). Yn fab i löwr, ysgrifennydd y Blaid Lafur a Chymro cadarn, gadawodd Goleg Technegol Rhydaman yn 15 oed gan mynd i weithio fel syrfeiwr ac yna yn 1970 symudodd i Aberystwyth i weithio i wahanol gwmnïau adeiladu gan ddod yn Brif Weithredwr ac yna sefydlodd gwmni teithiau. Roedd ei frawd, Eurig, yn blismon yng ngorsaf Goginan.

Glan Davies
Ganwyd	William Glanville Davies  1942  Brynaman
Man preswyl	Aberystwyth
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	actor, syrfewr tir

Bywyd cynnar

Dechreuodd ei diddordeb yn y byd Actio pan oedd yn 9 mlwydd oed gyda pharti Drama Capel Moria. Enillodd y parti yn Eisteddfod yr Urdd 1954 yn y Bala i aelodau dan 15 oed. Enillodd ddwy waith eto yn y categori yma ac yna yng nghategori 15 - 25 oed yn Eisteddfod yr Urdd, Brynaman, 1963. Bu'n rhan o sefydlu Parti Noson Lawen Aelwyd Aman gan gael llwyddiant gyda'r parti yma gan gynnwys dod yn fuddugol yn Eisteddfod yr Urdd, Aberystwyth yn 1969.

Bu hefyd yn aelod o Grŵp Bois Brynaman a bu'n codi arian at achosion da gyda Dafydd Iwan a'r Diliau yn yr 1960au a 70au.

Gyrfa

Mae wedi treulio ei oes yn diddanu pobl – yn gyntaf gyda chwmnïau dramâu y capel a Urdd Gobaith Cymru ac yna fel arweinydd nosweithiau llawen a phinaclau pop y 60au a’r 70au. Bu’n actio mewn sawl cyfres ddrama gan gynnwys y cymeriad 'Clem' yn Pobol y Cwm. Mae wedi gweithio gyda Sian Phillips, Ronnie Barker, Ken Dodd, Little and Large, Mike Doyle a Max Boyce. Mae wedi cyflwyno rhaglenni teledu o gyfnod 'Hob y Deri Dando' (pan ddarlledwyd o hen Neuadd y Brenin, Aberystwyth) yn yr 1960au i gyfresi Noson Lawen.

Mae'n gwneud llawer o waith dros elusennau lleol a chenedlaethol. Bu’n codi arian er budd Plant Mewn Angen, elusennau iechyd, Clwb Rygbi Aberystwyth a Clwb Pêl-droed Aberystwyth. Mae’n un o dri person sydd wedi hyfforddi dros 700 o bobl Ceredigion ar sut i wneud i achub bywyd yn y Gymuned, os yw person wedi cael trawiad ar y Galon a sut mae gwneud CPR a defnyddio diffibrilwyr, yn ogystal â chyflwyno 70 o’r peiriannau achub bywyd yng Ngheredigion.

Ymysg ei ffilmiau mwyaf mae Rhosyn a Rhith (1987) ac Eye of the Dragon (1987); mae hefyd yn awdur llyfrau llawn hiwmor, Jôcs Glan a Hiwmor Cefn Gwlad.

Anrhydedd

Dewiswyd Glan Davies i fod yn 'Dywysydd' Parêd Gŵyl Dewi Aberystwyth yn 2017 gan arwain gorymdaith drwy'r dre. Yn ôl trefnwyr y Parêd, rhoddir y fraint iddo am ei gyfraniad i fywyd diwylliannol yr ardal ac am arddel y Gymraeg yn naturiol yn ei waith fel diddanwr a chodi arian i elusennau.

Gweithiau

Actor

• The Magnificent Evans, dyn llefrith - Pennod 1.1 (1984)
• The District Nurse, Jabez Jones - pennod "A Terrible Itch" (1987)
• Llygad y Ddraig, Ianto Rees - cyfres deledu fer (1987)
• Rhosyn a Rhith, Dino - ffilm (1987)
• The Snow Spider, Mr. Lloyd - cyfres deledu fer (1988)
• Undertaker's Paradise ffilm (2000)
• Pobol y Cwm, Clem Watkins - opera sebon (1988-1997)

Eraill

• Very Annie Mary, rheolwr llwyfan

Llyfrau

• Jôcs Cefn Gwlad, Y Lolfa ISBN 0862437555
• Jôcs Glan, Y Lolfa ISBN 0862432022