Gwrin

sant Cernyweg a Chymreig o'r 6ed ganrif

Sant Cernyweg a Chymreig o'r 6g oedd Sant Gwrin a chyfaill i Pedrog, nawddsant Cernyw. Roedd ganddo ddwy eglwys yng Nghernyw: y naill yn Bodmin a'r llall yn Gorran Haven. Ym Mhowys, fe'i coffeir yn eglwys ac yn enw pentref Llanwrin.

Gwrin
GanwydPowys Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Cymru Cymru
Blodeuodd560 Edit this on Wikidata
Croes ar benrhyn Dodman, ger pentref Sant Gwrin (St Gorran).

Disgrifir y modd y daeth Pedrog o hyd i'r meudwy Gwrin yn llawysgrif ' Bywyd Sant Pedrog gan Stant Méen'; wedi i Bedrog adael Sant Wethnog, darganfu Vuronus, 'meudwy hynod o sanctaidd' a derbyniodd fwyd a lloches ganddo. Yn fuan wedyn gadawodd Gwrin y lle, a bu Pedrog ei hun yn gyfrifol amdano. Mae'r Gotha MS yn disgrifio'r lle yn llawnach gan nodi ei fod, 'mewn dyffryn... ac oherwydd mai mynachod oedd y cyntaf i fyw yno... gelwir y lle yn Bothmena (h.y. Bodmin: 'man byw neu 'bod' y myneich').[1] Mae hefyd yn nodi i 'Wronus' symud i fan a oedd ddiwrnod o daith i'r de lle treuliodd gweddill ei ddyddiau; ceir lle o'r enw 'Sant Gorran' chwe milltir i'r de o St. Austell a cheir 'St Gorran's Well' ym mynwent eglwys Bodmin.[2]

Ceir nifer o amrywiadau ar yr enw: Gorran neu Guronus; Guron yw'r ffurf a ddefnyddir yn rhestr y Fatican yn y 10g (Reginensis Latinus 191). Ceir hefyd y ffurfiau cynharach: Sanctus Goranus (1086), Sancto Corono (sic) (1260) a Sancti Goroni (1261).[3]

Gweler hefyd

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. Collectanea, gol. Thomas Hearne, 1774, I.75
  2. A.W.Wade-Evans ar Wefan y Llyfrgell Genedlaethol; adalwyd 28 Mawrth 2016
  3. B.L.Olson a O.J.Padel yn CMCS 12 (1986) tt.60-61, Gorronus (1270) a Goranus (1271) (LBS III.158).


  Eginyn erthygl sydd uchod am Gristnogaeth. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.