Hip Hop Cymraeg

(Ailgyfeiriad o Hip Hop Cymreig)

 

Mae Hip Hop Cymraeg yn genre o gerddoriaeth Gymreig, a diwylliant sy'n ymwneud ag amrywiaeth o arddulliau o gerddoriaeth hip hop Cymru.

 
Goldie Lookin Chain yn 2019.

Mae'n debyg bod y recordiau hip hop gyntaf yn y Gymraeg oedd y senglau "Di Drais/Malu Cachu/Dyddiau Braf" (1986) a ''Tour de France'' (1987) gan y band Llwybr Llaethog. Y ddwy record yn defnyddio rapio geiriau a chrafu nodwedd ar ddisg finyl. [1]

Goldie Lookin Chain oedd un o'r grwpiau hip hop cyntaf o Gymru i gyrraedd y siartiau.[2][3] Sefydlwyd y grŵp o Gasnewydd yn y blynyddoedd cynnar er mwyn gynhyrchu caneuon gyda “curiadau tanbaid”.[3] Cafodd y label hip hop o Gaerdydd, Associated Minds ei sefydlu yn 2004,[4] ond bu hi'n anodd ar y cyfan i rapwyr Cymreig ennill sylw y tu allan i Gymru.[5]

 
Mr Phormula yn 2014.

Yn 2012 daeth yr artist rap dwyieithog, Mr Phormula, yr artist cyntaf i rapio yn Gymraeg yng ngwobrau MOBO.[6]

Yn 2016, daeth Astroid Boys, band roc rap Cymraeg o Gaerdydd, i’r amlwg gyda steil o gerddoriaeth sydd wedi’i alw’n gymysgedd o gerddoriaeth pync craidd caled a grime.[7][8][9]

Adfywiad hip hop Cymraeg yn y 2020au

golygu

Erbyn 2019, disgrifiwyd Astroid Boys fel grwp a oedd "heb os nac oni bai yn arwain y ffordd ar gyfer rap Cymreig". Dywedodd MC Benji “rydyn ni'n chwarae gyda llawer o wahanol arddulliau a syniadau a dydyn ni ddim yn tueddu i gydymffurfio gyda unrhyw genre gosod.”[5]

Ym mis Ionawr 2022, cyhoeddwyd y rapiwr Cymreig LEMFRECK fel perfformiwr "In It Together", a alwyd y "Glastonbury Cymreig".[10]

Ym mis Mai 2022 rhyddhaodd Dom James a Lloyd, dau artist rap sy'n rapio yn y Gymraeg a'r Saesneg, y trac "Pwy Sy'n Galw?" ("Pwy Sy'n Galw?" ).[11]

 
Astroid Boys yn 2017.

Yn haf 2022, daeth Sage Todz (Toda Ogunbanwo) o Benygroes yng Ngwynedd i’r amlwg fel dawn ddwyieithog. Rhyddhaodd y trac dril dwyieithog cyntaf erioed o'r enw "Rownd a Rownd" a ddaeth yn boblogaidd yng Nghymru.[12][13] Rhyddhaodd Sage Todz sengl o'r enw "O HYD" sy'n samplu "Yma O Hyd" gan Dafydd Iwan. Chwaraewyd "O HYD" gan Gymdeithas Bêl-droed Cymru yn ystod ymgyrch Cwpan y Byd FIFA Cymru 2022.[14]

Golygfa

golygu

Mae llawer o weithgarwch hip hop Cymraeg yn digwydd yn y brifddinas, Caerdydd. [2]

Rhestr o artistiaid hip hop Cymraeg

golygu
  • LEMFRECK [16]
  • Dom James a Lloyd
  • Astroid Boys

Hip hop

golygu

Dubstep

golygu
  • Mr Traumatik

Cyfeiriadau

golygu
  1. "Llwybr Llaethog". Discogs (yn Saesneg). Cyrchwyd 2023-09-13.
  2. 2.0 2.1 "The hip hop scene in Wales". BBC Wales Music. Cyrchwyd 28 June 2022.
  3. 3.0 3.1 Bevan, Nathan (2019-09-21). "An oral history of Goldie Lookin' Chain". WalesOnline (yn Saesneg). Cyrchwyd 2022-06-21.
  4. "Associated Minds". Associated Minds. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2022-09-25. Cyrchwyd 28 June 2022.
  5. 5.0 5.1 Salter, Scott (2019-01-17). "The resurgence of Welsh rap". Ron Magazine (yn Saesneg). Cyrchwyd 2022-06-28.
  6. Hughes, Brendan (2012-10-20). "Rapper Mr Phormula to make history with first Welsh rap at MOBO awards". WalesOnline (yn Saesneg). Cyrchwyd 2022-06-21.
  7. "A Look Inside Cardiff's Rap and Grime Scene". 4 July 2016. Cyrchwyd 18 January 2018.
  8. "Combining hardcore punk with grime might sound dangerously close to nu metal, but Cardiff five-piece Astroid Boys are looking ahead, not back". NME. 28 August 2016. Cyrchwyd 27 September 2017.
  9. Salter, Scott (2019-01-17). "The resurgence of Welsh rap". Ron Magazine (yn Saesneg). Cyrchwyd 2022-06-21.
  10. "Latest acts revealed for the festival dubbed the 'Welsh Glastonbury'". Nation.Cymru (yn Saesneg). 2022-01-19. Cyrchwyd 2022-06-21.
  11. "Watch: Welsh language rappers find their calling with new single 'Pwy Sy'n Galw?'". Nation.Cymru (yn Saesneg). 2022-05-21. Cyrchwyd 2022-06-21.
  12. Jones, Branwen (2022-03-14). "Rapper shares incredible Welsh-language drill music clip". WalesOnline (yn Saesneg). Cyrchwyd 2022-06-21.
  13. "Watch: First Welsh language drill track gets stunning music video". Nation.Cymru (yn Saesneg). 2022-04-01. Cyrchwyd 2022-06-21.
  14. "Watch: Stunning new version of 'Yma o Hyd' by Welsh Drill artist Sage Todz released". Nation.Cymru (yn Saesneg). 2022-06-02. Cyrchwyd 2022-06-21.
  15. "Introducing Juice Menace".
  16. "Lemfreck: Y Gymru rwy'n ei hadnabod". BBC Cymru Fyw. 29 June 2021.
  17. "BBC Wales - Music - Llwybr Llaethog - Biography". www.bbc.co.uk. Cyrchwyd 2022-08-22.