Ilse Aichinger

Awdures o Awstria oedd Ilse Aichinger (1 Tachwedd 1921 - 11 Tachwedd 2016). Mae'n nodedig am ei gwaith yn cofnodi hanes ei herledigaeth gan y Natsïaid oherwydd ei hachau Iddewig. Ysgrifennodd gerddi, straeon byrion a dramâu radio, ac enillodd nifer o wobrau llenyddol Ewropeaidd.

Ilse Aichinger
Ganwyd	Ilse Aichinger  1 Tachwedd 1921  Fienna
Bu farw	11 Tachwedd 2016  Fienna
Dinasyddiaeth	Awstria
Alma mater	Coleg y Sacre Coeur Wien Ursulinenkloster Wien Prifysgol Fienna
Galwedigaeth	llenor, dramodydd radio, bardd, nofelydd
Cyflogwr	S. Fischer Verlag
Adnabyddus am	Story in Reverse, The Greater Hope, Eliza Eliza
Prif ddylanwad	Günter Eich, Franz Kafka, Ingeborg Bachmann, Virginia Woolf, Joseph Conrad, Stefan Zweig, Georg Trakl
Tad	Ludwig Aichinger
Mam	Berta Aichinger
Priod	Günter Eich
Plant	Clemens Eich, Mirjam Eich
Gwobr/au	Gwobr Anton Wildgans, Gwobr Fawr Gwladwriaeth Awstria am Lenyddiaeth, Gwobr Marie Luise Kaschnitz, Gwobr Nelly Sachs, Gwobr Immermann, gwobr llenyddiaeth academi y celfyddydau cainBafaria, Gwobr Llenyddol Weilheim, Gwobr y Gruppe 47, Gwobr Manès-Sperber, Gwbr Günter-Eich, Gwobr Franz-Kafka, Gwobr Joseph-Breitbach, Gwobr Celf Awstria ar gyfer Llenyddiaeth, Gwobr Franz-Nabl, Gwobr Lenyddiaeth Dinas Vienna, Peter Rosegger award, Gwobr Llenyddiaeth Dinas Bremen, Austrian Promotional Prize for Literature, Gwobr Roswitha, Gwobr anrhydeddus o'r fasnach lyfrau Awstria ar gyfer goddefgarwch wrth feddwl a gweithredu, Gwobr Gwladwriaeth Awstria ar gyfer Llenyddiaeth Ewropeaidd
llofnod

Cafodd ei geni yn Fienna ar 1 Tachwedd 1921 i Berta, meddyg o ethnigrwydd Iddewig, a Ludwig, athrawes; bu farw yn Fienna. Wrth i deulu ei mam gael ei gymathu, codwyd y plant yn Gatholigion. Treuliodd Aichinger ei phlentyndod yn Linz ac ar ôl i'w rhieni ysgaru, symudodd i Fienna gyda'i mam a'i chwaer, gan fynychu ysgol uwchradd Gatholig. Ar ôl yr Anschluss yn 1938, cafodd ei theulu eu herlid gan y Natsïaid. Fel hanner Iddew, ni chaniatawyd iddi barhau â'i hastudiaethau a daeth yn gaethwas mewn ffatri botymau. Yn ystod yr Ail Ryfel Byd, llwyddodd Aichinger i guddio ei mam yn ei hystafell, o flaen Gwesty'r Metropol, pencadlys y Gestapo y Fienna.

Yn 1945, dechreuodd Aichinger astudio meddygaeth ym Mhrifysgol Fienna, gan ysgrifennu yn ei hamser hamdden. Yn ei chyhoeddiad cyntaf, ysgrifennodd Das vierte Tor (Y Pedwerydd Porth), am ei phrofiad o dan ddwrn y Natsïaid. Yn 1947 teithiodd gyda'i mam Berta i Lundain gan ymweld â gefeillion Aichinger, Helga a'i merch Ruth. Yr ymweliad oedd yr ysbrydoliaeth ar gyfer stori fer, "Dover".

Ymhlith y gwaith pwysig a nodedig yr ysgrifennodd y mae: The Greater Hope.

Aelodaeth

Bu'n aelod o Grwp 47, Academy of Arts, Berlin, Academi Iaith a Barddoniaeth Almaeneg, Academi Celfyddydau Cain Bafaria, Canolfan PEN yr Almaen am rai blynyddoedd.

Anrhydeddau

• Dros y blynyddoedd, derbyniodd nifer o anrhydeddau, gan gynnwys: Gwobr Anton Wildgans (1968), Gwobr Fawr Gwladwriaeth Awstria am Lenyddiaeth (1995), Gwobr Marie Luise Kaschnitz (1984), Gwobr Nelly Sachs (1971), Gwobr Immermann (1955), gwobr llenyddiaeth academi y celfyddydau cainBafaria (1991), Gwobr Llenyddol Weilheim (1988), Gwobr y Gruppe 47 (1952), Gwobr Manès-Sperber (1991), Gwbr Günter-Eich (1984), Gwobr Franz-Kafka (1983), Gwobr Joseph-Breitbach (2000), Gwobr Celf Awstria ar gyfer Llenyddiaeth (1974), Gwobr Franz-Nabl (1979), Gwobr Lenyddiaeth Dinas Vienna (1974), Peter Rosegger award (1991), Gwobr Llenyddiaeth Dinas Bremen (1955), Austrian Promotional Prize for Literature (1952), Gwobr Roswitha (1975), Gwobr anrhydeddus o'r fasnach lyfrau Awstria ar gyfer goddefgarwch wrth feddwl a gweithredu (2002), Gwobr Gwladwriaeth Awstria ar gyfer Llenyddiaeth Ewropeaidd (1996) .