Ingeborg Bachmann
Awdures Awstriaidd oedd Ingeborg Bachmann (25 Mehefin 1926 - 17 Hydref 1973) sy'n cael ei hystyried yn nodigedig am ei gwaith fel bardd, newyddiadurwr, sgriptiwr ac athronydd.
| Ingeborg Bachmann | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | 25 Mehefin 1926  Klagenfurt |
| Bu farw | 17 Hydref 1973 Rhufain |
| Man preswyl | Rhufain |
| Dinasyddiaeth |  Awstria |
| Galwedigaeth | bardd, ysgrifennwr, newyddiadurwr, sgriptiwr, athronydd, awdur ysgrifau, dramodydd, libretydd, cyfieithydd |
| Adnabyddus am | Das dreißigste Jahr, Malina, Die Karawane und die Auferstehung, Der gute Gott von Manhattan, Q2288570 |
| Prif ddylanwad | Ilse Aichinger |
| Partner | Max Frisch, Paul Celan |
| Gwobr/au | Gwobr Anton Wildgans, Gwobr Fawr Gwladwriaeth Awstria am Lenyddiaeth, Gwobr Georg Büchner, Gwobr Llenyddiaeth Dinas Bremen |
| llofnod | |
 | |
Magwraeth ac addysgGolygu
Fe'i ganed yn Klagenfurt, Carinthia ar 25 Mehefin 1926 a bu farw yn Rhufain, yn ferch i brifathro. Astudiodd athroniaeth, seicoleg, ieitheg yr Almaen, a'r gyfraith ym mhrifysgolion Innsbruck, Graz, a Vienna. Yn 1949, derbyniodd ei Doethur mewn Athroniaeth o Brifysgol Fienna o'r enw "Derbyniad Beirniadol Athroniaeth Ddigwyddiadol Martin Heidegger"; ei hymgyghorydd traethawd ymchwil oedd Victor Kraft.[1][2][3][4][5][6]
Ar ôl graddio, gweithiodd Bachmann fel sgriptiwr a golygydd yng ngorsaf radio Rot-Weiss-Rot,swydd a roddodd drosolwg cyffredinol iddi o lenyddiaeth, ac a roddodd incwm iddi ac a wnaeth iddi barhau gyda'i gwaith llenyddol. Daeth i gysylltiad gyda Hans Weigel, Ilse Aichinger, Paul Celan, Heinrich Böll, Marcel Reich-Ranicki a Günter Grass pan ymunodd a'r Gruppe 47.
Roedd traethawd doethuriaeth Bachmann yn mynegi ei dadrithiad cynyddol gyda dirfodaeth (existentialism) Heideggeria, a liniarwyd ychydig oherwydd ei diddordeb yn Ludwig Wittgenstein. Dylanwadwyd ar ei hagwedd at iaith gan syniadau Wittgenstein,
Y llenorGolygu
Yn ystod ei hoes, adnabyddwyd Bachmann yn bennaf oherwydd dau gasgliad o farddoniaeth a ysgrifennodd: Das dreißigste Jahr, Malina, Die Karawane und die Auferstehung a Der gute Gott von Manhattan.
Roedd Bachmann ar flaen y gad o ran syniadaeth blaenllaw hawliau menywod, yn enwedig yn Awstria. Canfu, yn ei bywyd personol, y stad o fod yn rhydd oddi wrth realaeth gwleidyddol yr oes. Cafodd gweithiau Bachmann a rhai Barbara Frischmuth, Brigitte Schwaiger ac Anna Mitgutsch eu cyhoeddi'n eang yn yr Almaen. Cyhoeddodd awduron gwrywaidd o Awstria fel Franz Innerhofer, Josef Winkler a Peter Turrini weithiau ar brofiadau trawmatig o gymdeithasoli. Yn aml, cynhyrchodd yr awduron hyn eu gwaith ar gyfer prif gyhoeddwyr gweithiau Almaeneg. Ar ôl marwolaeth Bachmann ym 1973 parhaodd awduron Awstria fel Thomas Bernhard, Peter Handke ac Elfriede Jelinek â thraddodiad llenyddiaeth Awstria yn yr Almaen.
AelodaethGolygu
Bu'n aelod o Grwp 47, Academi Iaith a Barddoniaeth Almaeneg am rai blynyddoedd. [7][8]
AnrhydeddauGolygu
- Dros y blynyddoedd, derbyniodd nifer o anrhydeddau, gan gynnwys: Gwobr Anton Wildgans (1971), Gwobr Fawr Gwladwriaeth Awstria am Lenyddiaeth (1968), Gwobr Georg Büchner (1964), Gwobr Llenyddiaeth Dinas Bremen (1957) .
CyfeiriadauGolygu
- ↑ Cyffredinol: http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11889805f; ffeil awdurdod y BnF; dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015.
- ↑ Disgrifiwyd yn: https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-476-03702-2_25; dyddiad cyrchiad: 31 Gorffennaf 2022.
- ↑ Rhyw: (yn mul) Ffeil Awdurdodi Rhyngwladol, Dublin, Ohio: OCLC, OCLC 609410106, dynodwr VIAF 6839, Wikidata Q54919, https://viaf.org/, adalwyd 4 Tachwedd 2018 Deutsche Nationalbibliothek; Berlin State Library; Bavarian State Library; Austrian National Library (yn de, en), Gemeinsame Normdatei, Wikidata Q36578, https://gnd.network/, adalwyd 9 Ebrill 2014 http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11889805f; ffeil awdurdod y BnF; dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015.
- ↑ Dyddiad geni: Deutsche Nationalbibliothek; Berlin State Library; Bavarian State Library; Austrian National Library (yn de, en), Gemeinsame Normdatei, Wikidata Q36578, https://gnd.network/, adalwyd 9 Ebrill 2014 http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11889805f; ffeil awdurdod y BnF; dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015. Discogs; dyddiad cyrchiad: 9 Hydref 2017; enwyd fel: Ingeborg Bachmann; dynodwr Discogs (artist): 578771. https://brockhaus.de/ecs/julex/article/bachmann-ingeborg; dyddiad cyrchiad: 9 Hydref 2017; enwyd fel: Ingeborg Bachmann. https://cs.isabart.org/person/111056; dyddiad cyrchiad: 1 Ebrill 2021; dynodwr abART (person): 111056.
- ↑ Dyddiad marw: Deutsche Nationalbibliothek; Berlin State Library; Bavarian State Library; Austrian National Library (yn de, en), Gemeinsame Normdatei, Wikidata Q36578, https://gnd.network/, adalwyd 9 Ebrill 2014 http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11889805f; ffeil awdurdod y BnF; dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015. Discogs; dyddiad cyrchiad: 9 Hydref 2017; enwyd fel: Ingeborg Bachmann; dynodwr Discogs (artist): 578771. https://brockhaus.de/ecs/julex/article/bachmann-ingeborg; dyddiad cyrchiad: 9 Hydref 2017; enwyd fel: Ingeborg Bachmann. https://cs.isabart.org/person/111056; dyddiad cyrchiad: 1 Ebrill 2021; dynodwr abART (person): 111056.
- ↑ Man geni: Deutsche Nationalbibliothek; Berlin State Library; Bavarian State Library; Austrian National Library (yn de, en), Gemeinsame Normdatei, GND 118505602, Wikidata Q36578, https://gnd.network/, adalwyd 21 Gorffennaf 2015
- ↑ Man gwaith: Deutsche Nationalbibliothek; Berlin State Library; Bavarian State Library; Austrian National Library (yn de, en), Gemeinsame Normdatei, Wikidata Q36578, https://gnd.network/, adalwyd 2 Ebrill 2015
- ↑ Galwedigaeth: https://cs.isabart.org/person/111056; dyddiad cyrchiad: 1 Ebrill 2021; dynodwr abART (person): 111056. https://cs.isabart.org/person/111056; dyddiad cyrchiad: 1 Ebrill 2021; dynodwr abART (person): 111056.