Jeanne d’Arc
Merch o blith gwerin Ffrainc a gafodd ddylanwad mawr ar gwrs y Rhyfel Can Mlynedd rhwng Ffrainc a Lloegr oedd Jeanne d'Arc, weithiau Siwan o Arc (c. 1412 - 30 Mai, 1431).
| Jeanne d’Arc | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | Unknown  c. 6 Ionawr 1412 Domrémy-la-Pucelle |
| Bu farw | 30 Mai 1431 o marwolaeth drwy losgi Rouen |
| Dinasyddiaeth | Teyrnas Ffrainc |
| Galwedigaeth | person milwrol |
| Dydd gŵyl | 30 Mai |
| Tad | Jacques d'Arc |
| Mam | Isabelle Romée |
| Gwobr/au | Gwobr Ysgol Filwrol Saint-Cyr |
| llofnod | |
 | |
Bywgraffiad
golyguYn 1428, roedd y Saeson yn gwarchae ar ddinas Orléans yng nghanolbarth Ffrainc. Yn 1429, perswadiodd merch ieuanc o blith y werin, Jeanne d’Arc, y Dauphin, Siarl VII, i’w gyrru i godi’r gwarchae, gan ddweud ei bod wedi cael gweledigaeth gan Dduw yn gorchymyn iddi yrru’r Saeson allan. Llwyddodd i godi’r gwarchae o fewn naw diwrnod, ac ysbrydolodd y Ffrancwyr i gipio nifer o gaerau’r Saeson ar hyd Afon Loire. Yn fuan wedyn, cafodd y Ffrancwyr fuddugoliaeth dros y Saeson ym Mrwydr Patay. Coronwyd y Dauphin yn Reims fel Siarl VII, gyda Jeanne yn ei arwain i'w goroni.
Cymerwyd Jeanne d’Arc yn garcharor gan y Bwrgwyniaid mewn ysgarmes ger Compiègne yn 1430, a’i gwerthu i’r Saeson. Rhoddasant hwy hi ar ei phrawf o flaen llys eglwysig, a'i chafodd yn euog o heresi. Dienyddiwyd hi trwy losgi. Pum mlynedd ar hugain yn ddiweddarach, cyhoeddodd Pab Calistus III ei bod yn ddieuog.
Gwaddol
golyguYsbrydolodd Jeanne d'Arc loedd Ffrainc Rydd yn ystod yr Ail Ryfel Byd pan fabwysiadodd y mudiad i wrthsefyll Llywodraeth Vichy Ffrainc a lluoedd yr Almaen Natsiaidd. symbol Jeanne, Croes Lorraine fel eu arwyddlun.
