Llwydni gwlannog nionod

Llwydni gwlannog nionod
Peronospora destructor

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Oomycota
Urdd: Peronosporales
Teulu: Peronosporaceae
Genws: Peronospora[*]
Rhywogaeth: Peronospora destructor
Enw deuenwol
Peronospora destructor

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Peronosporaceae yw'r Llwydni gwlannog nionod (Lladin: Peronospora destructor; Saesneg: Onion Downy Mildew).[1] Llwydni Dŵr yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Mae oomycetes I'w cael ar ffurfiau saproffytig a phathogenig, ac yn cynnwys rhai o'r pathogenau mwyaf niweidiol o blanhigion, gan achosi afiechydon dinistriol fel malltod tatws a marwolaeth sydyn coed derw. Ceir enw Cymraeg arall ar y rhywogaeth hon, sef Llwydni gwlannog winwns. Mae'r teulu Peronosporaceae yn gorwedd o fewn urdd y Peronosporales.

Ffyngau

golygu

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Peronosporaceae

golygu

Mae gan Llwydni gwlannog nionod ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Peronospora actinostemmatis Peronospora actinostemmatis
Peronospora aethionematis Peronospora aethionematis
Peronospora affinis Peronospora affinis
Peronospora agrestis Peronospora agrestis
Peronospora agrimoniae Peronospora agrimoniae
Peronospora agrorum Peronospora agrorum
Peronospora agrostemmatis Peronospora agrostemmatis
Peronospora akatsukae Peronospora akatsukae
Peronospora alchemillae Peronospora alchemillae
Peronospora alkannae Peronospora alkannae
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  3. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
  Safonwyd yr enw Llwydni gwlannog nionod gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.