Menna Baines
Golygydd a llenor o Gymru yw Menna “Bainsy” Baines (ganwyd Gorffennaf 1965), sy'n enedigol o Fangor ond a dreuliodd rhan o'i phlentyndod yn Llanerfyl, Sir Drefaldwyn, cyn symud i Ben-y-groes yn Arfon.[1]
| Menna Baines | |
|---|---|
| Ganwyd | Gorffennaf 1965  Bangor |
| Dinasyddiaeth |  Cymru |
| Galwedigaeth | golygydd, llenor, ieithydd |
Graddiodd ym Mhrifysgol Bangor a dilynodd gwrs MPhil yno hefyd. Bu'n is-olygydd ac yna'n olygydd celfyddydol Golwg rhwng 1988 ac 1991, ac yn olygydd Barn rhwng 1991 a 1996. Gweithiodd ar ei liwt ei hun yn 1996 yn ysgrifennu, golygu a sgriptio.[2]
Daeth yn rhan o dîm golygyddol Gwyddoniadur Cymru ym 1996 gan weithio i'r Academi Gymreig (Llenyddiaeth Cymru, bellach). Mae wedi disgrifio'r Gwyddoniadur fel "trydydd plentyn".[3] Cyhoeddwyd y Gwyddoniadur yn 2008, wedi naw mlynedd o waith. Dywed ar ei gwefan:
Dyma’r cyfeirlyfr Cymreig mwyaf cynhwysfawr i’w gyhoeddi er y 19g., ac wrth weithio arno bûm i a’m cyd-olygyddion, sef Nigel Jenkins, John Davies a Peredur Lynch, yn byw ac yn anadlu Cymru am y rhan orau o ddegawd, gan roi trefn ar gryn 800,000 o eiriau, gwaith bron 400 o gyfranwyr.[4]
Ysgrifennodd gyfrol yn dadansoddi gwaith Caradog Prichard, Yng Ngolau'r Lleuad: Ffaith a Dychymyg yng Ngwaith Caradog Prichard.[3] Cafodd y llyfr ei restru ar restr hir Llyfr y Flwyddyn yn 2006. Cyhoeddodd hefyd Pum Awdur Cyfoes: Cyflwyniad i Fyfyrwyr Ail Iaith (1997).
Mae'n wraig i'r Athro Peredur Lynch. Dychwelodd at y cylchgawn Barn am yr ail dro yn 2009 fel cyd-olygydd.
Yn ogystal, mae Menna’n arbennigo mewn ystod eang o chwaraeon megis pêl-droed, Nofio cydamserol a Pholo dŵr. Caiff ei diddordebau yn y byd chwaraeon ddylanwad mawr ar ei hail fab, Meilyr. Mabolgampwr o fri ydy Meilyr, sydd yn bencampwr drwy Gymru mewn gwyddbwyll a nofio dull ‘pili pala’.
Llyfryddiaeth
golygu- Pum Awdur Cyfoes: Cyflwyniad i Fyfyrwyr Ail Iaith (Caerdydd: Camfa, 1997)
- Yng Ngolau'r Lleuad: Ffaith a Dychymyg yng Ngwaith Caradog Prichard (Gwasg Gomer, 1998)
Cyfeiriadau
golygu- ↑ Gwefan Llenyddiaeth Cymru; adalwyd 12 Awst 2012[dolen farw]
- ↑ Gwefan Llenyddiaeth Cymru Archifwyd 2016-03-05 yn y Peiriant Wayback; adalwyd 05/01/2013.
- ↑ 3.0 3.1 Llais Llên: Gwyddoniadur - holi golygydd. BBC. Adalwyd ar 22 Ionawr 2010.
- ↑ Gwefan Menna Baines Archifwyd 2015-02-16 yn y Peiriant Wayback; Amdanaf fi; adalwyd 05/01/2013.