Moel yr Henfaes
Bryn sy'n safle carnedd gylchog o Oes yr Efydd ydy Moel yr Henfaes, Cynwyd, Sir Ddinbych; cyfeiriad grid SJ074387.
Math | bryn, copa |
---|---|
Daearyddiaeth | |
Rhan o'r canlynol | Y Berwyn |
Sir | Sir Ddinbych |
Gwlad | Cymru |
Uwch y môr | 584 metr |
Cyfesurynnau | 52.9368°N 3.37412°W |
Cod OS | SJ0774738597 |
Amlygrwydd | 35 metr |
Cadwyn fynydd | Y Berwyn |
Uchder cymharol, neu ”amlygrwydd” y copa, ydy 551metr: dyma'r uchder mae'r copa'n codi uwchlaw'r mynydd agosaf.
Dosberthir copaon Cymru, a gweddill gwledydd Prydain, yn rhestri arbennig yn ôl uchder ac yn ôl amlygrwydd y copa; mae'r copa hwn yn cael ei alw'n Dewey. Mae sawl cymdeithas yn mesur, gwiro a chasglu'r rhestri hyn a dônt ynghŷd ar wefan “Database of British and Irish hills”.[1] Uchder y copa o lefel y môr ydy 584m (1916tr). Cafodd yr uchder ei fesur a'i gadarnhau ar 10 Tachwedd 2008.
Y garnedd gylchog
golyguMath o garnedd gynhanesyddol a godwyd gan y Celtiaid ydy “carnedd gylchog”. (Saesneg: ring cairn); fe'i codwyd i nodi mangre arbennig, ar gyfer defodau neu i goffau'r meirw, a hynny yn Oes yr Efydd, mae'n debyg.
Ni ddylid cymysgu'r math hwn gyda chylch cerrig, sy'n perthyn i oes wahanol. Caiff ei nodi ar fapiau'r Ordanance gyda'r gair 'Cairn'. Sylwer, hefyd, mai “carnedd gylchog” ydy'r term sy'n cael ei ddefnyddio yng ngeiriadur yr Academi, yn hytrach na "charnedd gylch".