Nefyn ach Brychan
santes a merch Brychan o'r 5g
Santes o'r 5g oedd Nefyn ac un o 24 merch Brychan Brycheiniog.[1]
| Nefyn ach Brychan | |
|---|---|
| Ganwyd | Aberhonddu  |
| Man preswyl | Rheged |
| Dinasyddiaeth |  Cymru |
| Galwedigaeth | arweinydd crefyddol |
| Blodeuodd | 5 g |
| Tad | Brychan |
| Mam | Prawst |
| Priod | Cynfarch fab Meirchion |
| Plant | Urien Rheged, Llew ap Cynfarch |
Priododd Cynfarch Cul ap Meirchen a bu eu plant yn llywodraethu Rheged (Ardal y Llynnoedd), Ystrad Clyd a Gŵyr. Ei mab enwocaf oedd Urien Rheged ac roedd yn hen-nain i Cyndeyrn (Mungo) a sefydlodd Llanelwy.[2]
Ffynnon Nefyn
golyguCysylltir Nefyn yn bennaf gyda Llanefydd ger Dinbych ble lleolir ffynnon sy'n dwyn ei henw, ym mynwent Llanefydd a ail-adeiladwyd yn y 17g. Credwyd y gellai'r ffynnon wella gwaeledd trwy ymdrochi ynddi ar dair dydd Gwener canlynol.