Pigau cwrel
Hericium coralloides

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Russulales
Teulu: Hericiaceae
Genws: Hericium[*]
Rhywogaeth: Hericium coralloides
Enw deuenwol
Hericium coralloides
(Scop.) Pers.

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Hericiaceae yw'r Pigau cwrel (Lladin: Hericium coralloides; Saesneg: Coral Tooth).[1] Y Pigau yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Casgliad o bigau yw'r ffwng, o ran siap, ac wrth iddynt heneiddio, maent yn troi'n frown ac yn fregus. Mae'r teulu Hericiaceae yn gorwedd o fewn urdd y Russulales.

Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop.

Lliw sborau'r fadarchen hon yw gwyn. O ran siâp, disgrifir y capan, neu gap y fadarchen fel un heb gapan. Gelwir y rhan oddi tan y capan yn hadbilen (neu'n 'hymeniwm') a cheir sawl math: arwyneb llyfn, tegyll, chwarennau (tyllau bychan), rhychau ayb; mae gan y fadarchen hon yr hyn a elwir yn: teeth. O ran y broses o gymeryd maeth, fe'i disgrifir fel arfilyn.

Ffyngau

golygu

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Hericiaceae

golygu

Mae gan Pigau cwrel ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Dryodon macrodon Dryodon macrodon
Dryodon mucidus Dryodon mucidus
Dryodon nodulosus Dryodon nodulosus
Dryodon opalinus Dryodon opalinus
Dryodon prolifer Dryodon prolifer
Dryodon pulcherrimus Dryodon pulcherrimus
Dryodon schiedermayeri Dryodon schiedermayeri
Dryodon setosus Dryodon setosus
Dryodon squalinus Dryodon squalinus
Pseudowrightoporia dominicana Pseudowrightoporia dominicana
 
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  3. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
  Safonwyd yr enw Pigau cwrel gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.