Menywod Greenham Common
Protest enwog iawn oedd Protest Comin Greenham a gychwynnodd wrth i 40 o ferched orymdeithio i safle RAF Comin Greenham, yn Berkshire i annog diddymu arfau niwclear.
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | Gwersyll Heddwch  |
|---|---|
| Dechreuwyd | Mai 1982 |
| Daeth i ben | 2000 |
 | |
| Gwladwriaeth | y Deyrnas Unedig |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Ym mis Medi 1981, cerddodd 36 o fenywod o Gymru i Wersyllfa Filwrol Greenham Common, yn Wiltshire yn Ne Lloegr, er mwyn protestio penderfyniad y llywodraeth i gadw taflegrau niwclear Cruise yno.[1]
Cadwynodd y menywod, oedd yn galw eu hunain yn ‘Women for Life on Earth’, eu hunain i ffens Greenham Common, a sefydlu gwersyll heddwch yno. Ym mis Mai 1982, protestiodd 250 o fenywod trwy ffurfio blocâd, ac arestiwyd 34 ohonynt.[2]
Ar y 1af o Ebrill 1983, ffurfiodd 70,000 o brotestwyr gadwyn ddynol 14 milltir o hyd – o Greenham i Aldermaston a ffatri ordinans Bughfield. Cafodd y brotest hon lawer o sylw yn y cyfryngau, ac o ganlyniad sefydlwyd dros 12 o wersylloedd heddwch eraill yng ngweddill Prydain ac Ewrop.[3]
Yn mis Rhagfyr 1983, amgylchynodd 50,000 o brotestwyr Greenham Common, a thorrwyd darnau o’r ffens yn y brotest. Cafodd cannoedd o brotestwyr eu harestio.[4]
Roedd y gwersyll yn cynnwys naw gwersyll llai, gan gynnwys y Gât Felen, y Gât Las, a’r Gât Fioled.
Yn 1991 gadawodd yr arfau niwclear olaf Greenham Common, ond ni adawodd y gwersyllwyr olaf tan 2000, pan osodwyd cofeb i’r gwersyll heddwch yno.[5]
Y Daith golygu
Safle yn Wiltshire yn ne Lloegr yw Greenham Common. Mae'n gartref i wersyllfa filwrol a ddefnyddiwyd yn yr 1980au ar gyfer cadw taflegrau Cruise. Ar y 27ain o Awst 1981 cychwynnodd 40 o ferched ar eu taith o Gaerdydd i safle RAF Comin Greenham, yn Berkshire. Yr hyn na wyddent wrth gychwyn eu taith oedd y byddent yn gwersylla ar y safle am 19 mlynedd wrth geisio gwaredu ar yr arf niweidiol. Yn wreiddiol, protest gymysg ydoedd, fodd bynnag, ym mis Chwefror 1982, fe benderfynwyd mai protest i ferched yn unig ydoedd. Yn arwyddocaol iawn, drwy wahardd y dynion rhag cymryd rhan yn y brotest daeth presenoldeb y merched yn ymyrraeth clir i'r heddlu a'r milwyr ar y safle.
Am flynyddoedd cynhelid protestiadau mawr y tu allan i'r wersyllfa gan ferched a wrthwynebai bolisi niwclear llywodraethau Prydain a'r Unol Daleithiau, dan arweinyddiaeth Margaret Thatcher a Ronald Reagan. Cychwynnwyd y protestiadau gan griw o ferched o ardal Caerdydd.
Cyfeiriadau golygu
- ↑ Guardian. "How the Greenham Common protest changed lives: 'We danced on top of the nuclear silos'". The Guardian. Cyrchwyd 2018-03-22.
- ↑ Kidron, Beeban. "The women of Greenham Common taught a generation how to protest". Guardian. Cyrchwyd 2018-03-22.
- ↑ Pells, Rachael. "Greenham Common peace camp: Remembering one of history's most famous feminist protests 35 years on". Independent. Cyrchwyd 2018-03-22.
- ↑ BBC News. "The many faces of Greenham Common". BBC News. Cyrchwyd 2018-03-22.
- ↑ Lois, Efa. "Menywod Greenham Commons". Prosiect Drudwen. Cyrchwyd 2018-03-22.