Richard Burton

Roedd Richard Burton (10 Tachwedd 1925 – 5 Awst 1984) yn actor o Bontrhydyfen ger Port Talbot.

Richard Burton
Ganwyd	Richard Walter Jenkins  10 Tachwedd 1925  Pontrhydyfen
Bu farw	5 Awst 1984  Genefa, Céligny
Dinasyddiaeth	Cymru
Alma mater	Coleg Exeter
Galwedigaeth	actor ffilm, dyddiadurwr, actor llwyfan, actor, cyfarwyddwr ffilm
Tad	Richard Walter Jenkins
Mam	Edith Mawd Thomas
Priod	Elizabeth Taylor, Sybil Williams, Suzy Miller, Elizabeth Taylor, Sally Burton
Plant	Jessica Burton, Liza Todd, Maria Burton, Kate Burton
Gwobr/au	CBE, Gwobr y 'Theatre World', Gwobr Tony am Actor Gorau mewn Sioe Gerdd, Golden Globes, Gwobr Grammy, Gwobr Tony, seren ar Rodfa Enwogion Hollywood
Gwefan	http://www.richardburton.com/
Llofnod

Am y fforiwr a'r llenor, gweler Richard Francis Burton.

Fe'i ganwyd ym Mhontrhydyfen. Ei enw bedydd oedd Richard Walter Jenkins. Fe gymerodd yr enw "Burton" ar ôl ei athro Saesneg Philip H. Burton yn Ysgol Ramadeg Aberafan.

Roedd yn Gymro Cymraeg yn falch o'r iaith.

Actiodd ar y radio yn nrama Brad Saunders Lewis yn y ddwy iaith. Y cast oedd Emlyn Williams, Sian Phillips a Clifford Evans a'r cynhyrchydd oedd Emyr Humphreys.

Cyhoeddwyd bywgraffiad Cymraeg Richard Burton Seren Cymru gan Gethin Mathews yn 2002 gan Wasg Gomer.

Bu farw Burton yn Celigny, Genefa, y Swistir.

Gwragedd

• Sybil Williams (1949–1963) (2 ferch)
• Elizabeth Taylor (1964–1974, 1975–1976)
• Suzy Hunt (1976–1982)
• Sally Hay (ers 1983)

Plant

• Kate Burton
• Jessica Burton
• Maria Burton

Ffilmiau

• Now Barabbas (1949)
• The Last Days of Dolwyn (1949)
• The Woman with No Name (1949)
• Waterfront (1950)
• Green Grow the Rushes (1951)
• My Cousin Rachel (1952)
• The Desert Rats (1953)
• The Robe (1953)
• Thursday's Children (1954) (adroddwr)
• Prince of Players (1955)
• The Rains of Ranchipur (1955)
• Alexander the Great (1956)
• Bitter Victory (1957)
• Sea Wife (1957)
• Look Back in Anger (1958)
• A Midsummer Night's Dream (1959) (adroddwr)
• Ice Palace (1960)
• The Bramble Bush (1960)
• Dylan Thomas (1962)
• The Longest Day (1962)
• Cleopatra (1963)
• The V.I.P.s (1963)
• Zulu (1964) (adroddwr)
• Becket (1964)
• The Night of the Iguana (1964)
• Hamlet (1964)
• What's New, Pussycat? (1965) (Cameo)
• The Sandpiper (1965)
• The Spy Who Came In from the Cold (1965)
• Who's Afraid of Virginia Woolf? (1966)
• The Taming of the Shrew (1967) (Cynhyrchydd hefyd)
• Doctor Faustus (1967) (Cyfarwyddwr a chynhyrchydd hefyd)
• The Comedians (1967)
• Boom (1968)
• Where Eagles Dare (1968)
• Candy (1968)
• Staircase (1969)
• Anne of the Thousand Days (1969)
• Under Milk Wood (1971)
• Bluebeard (1972)
• The Battle of Sutjeska (1973)
• The Klansman (1974)
• Equus (1977)
• The Wild Geese (1978)
• 1984 (1984)

Adrodd hefyd Jeff Wayne's Musical Version of The War of the Worlds (1978).

Gyrfa Llwyfan

• Private Lives (1983)
• Camelot (1980)
• Equus (1970)
• Doctor Faustus (1966)
• A Poetry Reading (1964)
• Hamlet (1964)
• Camelot (1960)
• Time Remembered (1957)
• Othello (1956)
• Henry V (1955)
• Twelfth Night (1953)
• The Tempest (1953)
• King John (1953)
• Hamlet (1953)
• Coriolanus (1953)
• Hamlet (1953)
• Montserrat (1952)
• Legend of Lovers (1951)
• The Tempest (1951)
• Henry V (1951)
• Henry IV (1951)
• The Lady's Not For Burning (1950)
• A Phoenix Too Frequent (1950)
• The Boy With A Cart (1950)
• The Lady's Not For Burning (1949)
• Castle Anna (1948)
• Measure for Measure (1944)
• Druid's Rest (1944)