Robert Bly
Bardd, ysgrifwr, a chyfieithydd o'r Unol Daleithiau oedd Robert Elwood Bly (23 Rhagfyr 1926 – 21 Tachwedd 2021) a fu'n nodedig fel un o arweinwyr y mudiad dynion mythopoeig. Cyhoeddodd ryw hanner cant o gyfrolau yn ystod ei oes.
| Robert Bly | |
|---|---|
 Roberty Bly ar y llwyfan yng nghystadleuaeth Poetry Out Loud, ym Minnesota, yn 2009. | |
| Ganwyd | Robert Elwood Bly  23 Rhagfyr 1926 Lac qui Parle County |
| Bu farw | 21 Tachwedd 2021 Minneapolis |
| Dinasyddiaeth | Unol Daleithiau America |
| Alma mater |
|
| Galwedigaeth | ieithydd, bardd, cyfieithydd, llenor |
| Swydd | Poet Laureate of Minnesota |
| Adnabyddus am | Iron John: A Book About Men |
| Priod | Carol Bly |
| Plant | Eloisa James |
| Gwobr/au | Cymrodoriaeth Guggenheim, Anvil Award, Gwobr Cenedlaethol y Llyfr, Ysgoloriaethau Fulbright, Gwobr Tranströmerpriset |
| Gwefan | http://www.robertbly.com/ |
Ganed ef yn Lac qui Parle County, yng ngorllewin Minnesota, i deulu o dras Norwyaidd. Graddiodd o'r uwchysgol yn ninas fechan Madison, Minnesota, ym 1944, a gwasanaethodd yn Llynges yr Unol Daleithiau am ddwy flynedd. Astudiodd yng Ngholeg St Olaf yn Northfield, Minnesota, am un flwyddyn cyn iddo drosglwyddo i Brifysgol Harvard. Derbyniodd ei radd baglor ym 1950, a threuliodd sawl blwyddyn yn Efrog Newydd yn darllen barddoniaeth. Aeth i Brifysgol Iowa i ennill gradd meistr o weithdy'r llenorion ym 1956, ac yna dychwelodd i Madison. Ym 1956–7 derbyniodd gymrodoriaeth i deithio i Norwy. Priododd â'r awdures Carol McLean ym 1955 a chawsant bedwar plentyn cyn iddynt ysgaru ym 1979. Ailbriododd Bly â therapydd o'r enw Ruth Ray ym 1980.[1]
Ym 1958 cyd-sefydlodd Bly gylchgrawn barddoniaeth o'r enw The Fifties, a fyddai'n para am sawl degawd arall dan yr enwau The Sixties, The Seventies, a The Eighties. Daeth i'r amlwg am ei brotestiadau barddonol yn erbyn ymyrraeth yr Unol Daleithiau yn Rhyfel Fietnam, ac enillodd Wobr Genedlaethol y Llyfr am ei gyfrol The Light Around the Body (1968). Yn y 1970au ysgrifennodd 11 o lyfrau, gan gynnwys casgliadau o gerddi, ysgrifau, a chyfieithiadau, ac yn y 1980au a'r 1990au cyhoeddodd 27 cyfrol arall.[1] Ei lyfr enwocaf, mae'n debyg, yw Iron John: A Book About Men, cyfrol sydd yn tynnu ar fythau, chwedloniaeth, barddoniaeth, a'r gwyddorau mewn ymdrech yr awdur i ddadlau dros adfer gwrywdod. Ystyrir Iron John yn brif destun y mudiad dynion mythopoeig, a fu'n cynnig hunangymorth i ddynion Americanaidd.
Yn ogystal â'i farddoniaeth wreiddiol a'i ryddiaith, cyfieithai Bly sawl cerddi, nofel, a drama i'r Saesneg, gan gynnwys gweithiau'r beirdd Rainer Maria Rilke, Tomas Tranströmer, Pablo Neruda, ac Antonio Machado, y nofel Sult gan Knut Hamsun, a'r ddrama Peer Gynt gan Henrik Ibsen.[2] Yn 2008 penodwyd Bly yn fardd llawryfog cyntaf Minnesota gan y Llywodraethwr Tim Pawlenty. Bu farw Robert Bly yn ei gartref ym Minneapolis yn 94 oed.[1]
Cyfeiriadau
golygu- ↑ 1.0 1.1 1.2 (Saesneg) Robert D. McFadden, "Robert Bly, Poet Who Gave Rise to a Men’s Movement, Dies at 94", The New York Times (22 Tachwedd 2021). Archifwyd o'r dudalen we wreiddiol drwy gyfrwng archive.today ar 24 Tachwedd 2021.
- ↑ (Saesneg) Robert Bly. Encyclopædia Britannica. Adalwyd ar 27 Tachwedd 2021.