Sêr-ddewiniaeth

Grŵp o systemau, traddodiadau a chredoau lle mae gwybodaeth o safle ymddangosiadol planedau a lloerenau'r gofod i'w weld yn ddefnyddiol wrth geisio deall a dehongli gwybodaeth am bersonoliaeth person yw sêr-ddewiniaeth neu astroleg (Groeg: ἄστρον, ἄστρου ástron, ástrou "seren" + λόγος, λόγου lógos, lógou, "astudiaeth").

Sêr-ddewiniaeth

Enghraifft o'r canlynol	superstition, branch of pseudoscience, difyrwaith
Math	ffugwyddoniaeth, white magic
Yn cynnwys	Hindu astrology, Chinese astrology
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Naddiad pren Flammarion 1888 wedi'i liwio â llaw

Arwyddion y Sidydd ar naddiad pren o'r 16eg ganrif, Ewrop

Gelwir person sy'n ymarfer sêr-ddewiniaeth, yn sêr-ddewin neu'n astrolegydd. Mae cofnodion o'r arfer hwn yn mynd nôl i tua'r 3 CC. Ym Mesopotamia a'r Hen Aifft roedd dosbarth arbennig o offeiriaid yn astudio'r nefoedd er mwyn ceisio darogan y dyfodol.

Datblygodd seryddiaeth yn yr 17eg a'r 18g o'r hen wyddoniaeth a elwid yn astroleg. Seryddiaeth yw'r astudiaeth (parchus a gwyddonol) o'r gofod. Ond mae hen wyddoniaeth yr astrolegydd yn llawer mwy niwlog, cyfrin a heb ei dderbyn gan y byd gwyddonol modern. Mae'n perthyn yn agos at ddewiniaeth, yr horosgop, cyfriniaeth, ofergoeliaeth a darogan y dyfodol.

Er hyn, mewn holiadur yn 2005, dywedodd 25% o Americanwyr, 25% o Ganadiaid, a 24% o Brydeinwyr eu bod yn credu ynddo. Bu Madam Sera ar Radio Cymru yn mynd drwy rannau o'r horosgop. Fe welir hefyd ddamcaniaethau bron ym mhob un o'r papurau tabloid yn ddyddiol. Canodd Tecwyn Ifan am ofergoeliaeth.

Yr anifail Tseiniaidd

Mae sêr-ddewiniaeth dwyreiniol yn cydnabod dylanwad yr awr Sidydd (ymhlith unrhyw un o 12 o gyfnodau cyfartal yn ystod y dydd - 2 awr yr un) pan fo person yn cael ei eni a phob un yn gysylltiedig ag un o 12 anifail. Y drafferth, wrth gwrs, yw fod angen gwybod yr union amser geni (o ran lleoliad yr haul):

• 23:00 - 00:59: Llygoden fawr
• 01:00 - 02:59: Ych
• 03:00 - 04:59: Teigr
• 05:00 - 06:59: Cwningen
• 07:00 - 08:59: Draig
• 09:00 - 10:59: Neidr
• 11:00 - 12:59: Ceffyl
• 13:00 - 14:59: Gafr
• 15:00 - 16:59: Mwnci
• 17:00 - 18:59: Ceiliog
• 19:00 - 20:59: Ci
• 21:00 - 22:59: Mochyn

Mae'rmser safonol yn dibynnu ar y parth amser a hydred o leoliad geni.

I berson a anwyd yng Nghaerdydd, eu harwydd Sidydd fesul awr yw:

amser haf	amser y gaeaf
00:11 - 02:10: llygoedn fawr 02:11 - 04:10: ych 04:11 - 06:10: teigr 06:11 - 08:10: cwningen 08:11 - 10:10: draig 10:11 - 12:10: neidr 12:11 - 14:10: ceffyl 14:11 - 16:10: gafr 16:11 - 18:10: mwnci 18:11 - 20:10: ceiliog 20:11 - 22:10: ci 22:11 - 00:10: mochyn	23:11 - 01:10: llygoedn fawr 01:11 - 03:10: ych 03:11 - 05:10: teigr 05:11 - 07:10: cwningen 07:11 - 09:10: draig 09:11 - 11:10: neidr 11:11 - 13:10: ceffyl 13:11 - 15:10: gafr 15:11 - 17:10: mwnci 17:11 - 19:10: ceiliog 19:11 - 21:10: ci 21:11 - 23:10: mochyn

Cyfeiriadau

Chwiliwch am sêr-ddewiniaeth
yn Wiciadur.