Sophia Duleep Singh

etholfreintwraig o Saesnes

Ffeminist a swffragét o Loegr oedd y Dywysoges Sophia Duleep Singh (8 Awst 1876 - 22 Awst 1948) sy'n cael ei hystyried yn nodigedig am ymgyrchu dros bleidlais i ferched, hynny yw, etholfraint.

Sophia Duleep Singh
Ganwyd8 Awst 1876 Edit this on Wikidata
Elveden Hall Edit this on Wikidata
Bu farw22 Awst 1948 Edit this on Wikidata
Tylers Green Edit this on Wikidata
Man preswylLlundain Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Lloegr Lloegr
Galwedigaethymgyrchydd dros hawliau merched, swffragét, ymgyrchydd dros bleidlais i ferched Edit this on Wikidata
TadDuleep Singh I Edit this on Wikidata
MamQueen Bamba of Lahore Edit this on Wikidata

Ganed Sophia Alexandrovna Duleep Singh yn Elveden Hall, Suffolk ar 8 Awst 1876; bu farw yn Tylers Green.[1][2] Maharaja Duleep Singh oedd ei thad, ac fe ddihangodd o'r Ymerodraeth Sikhaidd i Raj Prydeinig pan oedd yn bymtheg oed. Mam Sophia oedd Bamba Müller, a'i mam-gu oedd y Frenhines Victoria. Roedd ganddi bedair chwaer, gan gynnwys dwy hanner-chwaer, a phedwar brawd. Roedd hi'n byw yn Hampton Court mewn fflat yn Faraday House a roddwyd iddi gan y Frenhines Victoria yn anrheg.[3][4][5][6][7][8][9]

Yn ystod yr 20g gynnar, roedd Singh yn un o nifer o fenywod Indiaidd a arloesodd drwy ymgyrchu dros hawliau menywod yng ngwledydd Prydain. Er ei bod yn cael ei chofio orau am ei rôl arweiniol yng Nghynghrair Atal Talu Treth Treth Menywod (sef: Women's Tax Resistance League), cymerodd ran hefyd mewn grwpiau eraill a oedd yn ymwneud ag etholfraint menywod, gan gynnwys Undeb Cymdeithasol a Gwleidyddol y Menywod (Women's Social and Political Union). [10][11]

Ar ôl cyfnod o afiechyd, bu farw ei thad mewn gwesty amheus ym Mharis ar 22 Hydref 1893 yn 55 oed. Etifeddodd gyfoeth sylweddol gan ei thad pan fu farw yn 1893.[12][9]

Ymgyrchu golygu

Er mai prif ddiddordeb Singh oedd ymgyrchu dros hawliau menywod yn Lloegr, roedd hi a'i chyd-swffragetiaid hefyd yn hyrwyddo gweithgareddau tebyg yn India a mannau eraill. Roedd yn gwerthfawrogi ei threftadaeth Indiaidd, ond nid oedd yn rhwym wrth deyrngarwch i un genedl ac roedd yn cefnogi achos y menywod mewn sawl gwlad. Roedd ei theitl, "Tywysoges", yn ddefnyddiol. Gwerthai Singh bapur newydd swffragét y tu allan i Balas Hampton Court, lle'r oedd y Frenhines Victoria wedi caniatáu i'w theulu fyw.[13]

Aeth Singh, Emmeline Pankhurst a grŵp o weithredwyr i Dŷ'r Cyffredin ar 18 Tachwedd 1910, gan obeithio cyfarfod gyda'r Prif Weinidog. Gorchmynnodd yr Ysgrifennydd Cartref eu diarddel oddi yno, a chafodd llawer o'r merched eu hanafu'n ddifrifol. Daeth y digwyddiad yn adnabyddus fel "Y Dydd Gwener Du".

Ceir llun ohoni ar stamp post, mewn cyfres o stampiau "Votes for Women", a gyhoeddwyd ar 15 Chwefror 2018.[14][15][16]

Aelodaeth golygu

Bu'n aelod o Urdd y Merched dros Atal Talu'r Dreth ac Undeb Cymdeithasol a Gwleidyddol y Merched am rai blynyddoedd.

Anrhydeddau golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. "Princess Sophia Duleep Singh – Timeline". History Heroes organization.
  2. "As UK General Election drama unfolds, writer recalls Indian princess-turned suffragette". Asia House Organization. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-01-04. Cyrchwyd 1 Gorffennaf 2016.
  3. Dyddiad geni: "Sophia Alexandra Duleep Singh". The Peerage. Cyrchwyd 9 Hydref 2017.
  4. Dyddiad marw: "Sophia Alexandra Duleep Singh". The Peerage. Cyrchwyd 9 Hydref 2017.
  5. Man geni: Oxford Dictionary of National Biography.
  6. Tad: Oxford Dictionary of National Biography.
  7. Mam: Oxford Dictionary of National Biography.
  8. "Maharani Bamba Duleep Singh". DuleepSingh.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 19 Medi 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  9. 9.0 9.1 Anand, Anita (14 Ionawr 2015). "Sophia, the suffragette". The Hindu.
  10. Galwedigaeth: Oxford Dictionary of National Biography.
  11. Aelodaeth: Oxford Dictionary of National Biography. Oxford Dictionary of National Biography.
  12. Ahmed & Mukherjee 2011, t. 171.
  13. Suffragette Sophia Duleep Singh Archifwyd 2019-03-18 yn y Peiriant Wayback., 1910, British Library, retrieved 13 Chwefror 2015
  14. "Historic statue of suffragist leader Millicent Fawcett unveiled in Parliament Square". Gov.uk. 24 April 2018. Cyrchwyd 24 April 2018.
  15. Topping, Alexandra (24 April 2018). "First statue of a woman in Parliament Square unveiled". The Guardian. Cyrchwyd 24 April 2018.
  16. "Millicent Fawcett statue unveiling: the women and men whose names will be on the plinth". iNews. Cyrchwyd 2018-04-25.