Carneddau Teon
Bryn yn sir seremonïol Swydd Amwythig, Gorllewin Canolbarth Lloegr, yw Carneddau Teon[1] neu'r Stiperstones. Saif yn agos at y ffin â Chymru, rhwng trefi Trefesgob ac Amwythig. Mae'r bryn yn codi i uchder o 540 m (1,772 troedfedd) ac mae'n nodedig am yr amlinell creigiog miniog ar ei gopa sy'n ymestyn am 8 km (5 milltir).
 | |
| Math | mynydd  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Swydd Amwythig |
| Gwlad |  Lloegr |
| Uwch y môr | 536 metr |
| Cyfesurynnau | 52.5819°N 2.935°W |
| Manylion | |
| Amlygrwydd | 357 metr |
| Rhiant gopa | Pumlumon Fawr |
 | |
Yn ystod Oes yr Iâ ddiwethaf gorweddai'r bryn ar ymyl ddwyreion llen iâ Cymru. Er bod rhewlifoedd yn llenwi'r cymoedd cyfagos, ni wnaethant weithredu'n uniongyrchol ar y bryn ei hun; fodd bynnag, cafodd rewi a dadmer dwys a chwalodd y graig yn sgri a ffufio cerrig brig o gwartsit pigfain.
Mae'n nodedig am ei dorau wedi'u ffurfio o gwartsit. Enwir y prif rai fel a ganlyn, o'r gogledd-ddwyrain i'r de-orllewin:
- Shepherd's Rock (cyfeiriad grid SO373998)
- Cadair y Diafol (Devil's Chair) (SO368991)
- Manstone Rock (SO367986)
- Cranberry Rock (SO365981)
- Nipstone Rock (SO365969)
- The Rock (SO351963)
Mae'r Stiperstones yn Warchodfa Natur Genedlaethol a Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig.
Gweler hefyd
golygu- Rhestr enwau Cymraeg ar drefi a llefydd eraill yn Lloegr
- Stiperstones, pentref cyfagos
Cyfeiriadau
golygu- ↑ "Bryniau Swydd Amwythig (allgreigiau) –Disgrifiad cryno" (PDF). Cyfoeth Naturiol Cymru. Cyrchwyd 2021-05-19.
