Cyfraith
Rheolau swyddogol yw cyfraith, neu y gyfraith, sydd i'w darganfod mewn cyfansoddiadau a deddfwriaethau, a ddefnyddir i lywodraethu cymdeithas ac i reoli ymddygiadau ei haelodau. Yng nghymdeithasau modern, bu corff awdurdodedig megis senedd neu lys yn gwneud y gyfraith. Caiff ei chefnogi gan awdurdod y wladwriaeth, sydd yn gorfodi'r gyfraith trwy gyfrwng cosbau addas (gyda chymorth sefydliadau fel yr heddlu).
Cyfraith sifil Golygu
Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu at yr adran hon.
Cyfraith droseddol Golygu
Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu at yr adran hon.
Cyfraith ryngwladol Golygu
- Prif: Cyfraith ryngwladol
Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu at yr adran hon.
Cyfraith Cymru Golygu
Llysoedd Golygu
Y Llysoedd Barn Brenhinol sy'n delio gyda'r gyfraith droseddol a sifil.[1]
Goruchaf Lys y Deyrnas Unedig yw goruchaf lys y DU gyfan (ers 2009) ar gyfer apeliadau cyfraith sifil. Mae ei awdurdod yn gyfyngedig i Gymru, Lloegr a Gogledd Iwerddon.[2]
Llys Cyfiawnder Ewrop yw llys rhynglywodraethol yr Undeb Ewropeaidd (UE) â'i bencadlys yn Lwcsembwrg.
Datblygiad Cyfraith Cymru Golygu
Cyfraith Gyfoes Cymru yw'r term swyddogol am y drefn gyfreithiol ers 1 Ebrill 2007 sy'n caniatau i Gynulliad Cenedlaethol Cymru greu deddfau yng Nghymru.[3]
Datgysylltu'r Eglwys Anglicanaidd yng Nghymru. Pasiwyd mesur i ddatgysylltu'r eglwys yn San Steffan yn 1914 ond ni ddaeth i rym tan 1920 oherwydd y Rhyfel Byd Cyntaf.
Llys y Sesiwn Fawr oedd y Llys Droseddol dros Gymru rhwng pasio ail Ddeddf Uno 1542 a diddymiad y llys yn 1830.[4]
Roedd Deddfau Uno 1536 a 1543 yn ddwy ddeddf i uno Cymru'n wleidyddol â Lloegr ac i ddisodli'r iaith Gymraeg o unrhyw rôl swyddogol.
Casgliad o hen gyfreithiau yw Cyfraith Hywel a sefydlwyd yn y 10g. Daeth cyfreithwyr ynghyd yn Hendy-gwyn ar Dâf tua 945 i gysoni, diwygio, dileu a chyhoeddi y cyfreithiau.
Llyfryddiaeth Golygu
- Robyn Lewis Termau cyfraith = Welsh legal terms (Llandysul: Gwasg Gomer, 1972)
- Robyn Lewis Geiriadur y gyfraith : Saesneg-Cymraeg = The Legal dictionary : English-Welsh (Llandysul: Gwasg Gomer, 1992) ISBN 0863835341
- Robyn Lewis Cyfiawnder dwyieithog? (Golwg ar yr ieithoedd Cymraeg a Saesneg yn Llysoedd Ynadon Cymru) (Llandysul: Gwasg Gomer, 1998) ISBN 1859025498
- Robyn Lewis Geiriadur newydd y gyfraith = The new legal dictionary (Llandysul : Gomer, 2003) ISBN 1843231018
- K.O. Morgan, Freedom or Sacrilege? (1966)
- David Walker (gol.), A History of the Church in Wales (1976)
- Thomas Glyn Watkin The Legal History of Wales (Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru, 2007) ISBN 9780708320648
Cyfeiriadau Golygu
- ↑ Y Llysoedd Barn Brenhinol. Gwasanaeth Llysoedd ei Mawrhydi. Adalwyd ar 17 Chwefror 2010.
- ↑ Y Goruchaf Lys. Goruchaf Lys y Deyrnas Unedig. Adalwyd ar 17 Chwefror 2010.
- ↑ Deddfwriaeth. Cynulliad Cenedlaethol Cymru. Adalwyd ar 17 Chwefror 2010.
- ↑ Wales and the Law, c.1500-1800: The Court of Great Sessions in Wales 1543-1830. Early Modern Resources. Adalwyd ar 17 Chwefror 2010.
Dolenni allanol Golygu
- Jurispedia Archifwyd 2021-04-08 yn y Peiriant Wayback. Prosiect gwyddoniadurol cyfraith. (Arabeg), (Almaeneg), (Saesneg), (Ffrangeg), (Sbaeneg), (Iseldireg), (Portiwgaleg), Casacheg, Twrceg,(Tsieinëeg)
- Law.com Newyddion cyreithiol a rhwydwaith wybodaeth ar gyfer cyfreithwyr. (Saesneg)
- Law Server Erthyglau, newyddion a mapiau rhyngweithiol yn ymwueud â cyfraith. (Saesneg)
- WorldLII - World Legal Information Institute (Saesneg)
- CommonLII - Commonwealth Legal Information Institute (Saesneg)
- AsianLII - Asian Legal Information Institute (AsianLII) (Saesneg)
- AustLII - Australasian Legal Information Institute (Saesneg)
- BaiLII - British and Irish Legal Information Institute (Saesneg)
- CanLII - Institut Canadien d'Information Juridique/Canadian Legal Information Institute (Ffrangeg) (Saesneg)
- NZLII - New Zealand Legal Information Institute (Saesneg)
- PacLII - Pacific Islands Legal Information Institute (Saesneg)
