Tarian Moel Hebog
Mae Tarian Moel Hebog neu darian Moel Siabod [1] yn darian fawr tebyg i gopr-aloi o Oes yr Efydd, a ddarganfuwyd yng Nghymru yn 1784, ac sydd bellach yn yr Amgueddfa Brydeinig yn Llundain. Mae'n dyddio o 1300-1000 CC.
Disgrifiad
golygu
Darganfuwyd y darian o ddiwedd yr Oes Efydd mewn cors ger mynydd Moel Hebog yn 1784, ger Beddgelert. Mae bellach yng nghasgliad yr Amgueddfa Brydeinig.[2][3][4] Mae ffynonellau eraill yn cyfeirio at ganfyddiad ar Moel Siabod.[1][5]
Ysgrifennodd yr archaeolegydd Richard Blurton am y darian yn y llyfr The Enduring Image: Treasures from the British Museum, “Mae’r darian hon yn enghraifft wych, sy’n cynrychioli’r cynnydd mewn gwaith dalennau efydd mawr yn Ewrop yn ddiweddarach yn yr Oes Efydd. Cyfeiriwyd llawer o ymdrech tuag at gynhyrchu arfwisg fetel seremonïol sy'n dangos pa mor gyffredin oedd y syniad o ddyn fel rhyfelwr." [6]
Dychwelyd i Gymru
golyguBu galwadau yn y cyfryngau cenedlaethol Cymreig i ddychwelyd rhai o'r arteffactau mwyaf arwyddocaol a ddarganfuwyd yng Nghymru o'r Amgueddfa Brydeinig. Mae'r arteffactau hyn yn cynnwys tariannau Rhos Rydd (Rhyd y Gors), Moel Hebog a'r byclwyr Cymreig. Mae galwadau hefyd i ddychwelyd Clogyn enwog Yr Wyddgrug, lunula Llanllyfni, y "Dynes Goch" Pafiland (Amgueddfa Hanes Natur Prifysgol Rhydychen) a Thancard Trawsfynydd (Amgueddfa'r Byd, Lerpwl) i gyd i amgueddfa yng Nghymru.[7]
Gweler hefyd
golyguCyfeiriadau
golygu- ↑ 1.0 1.1 "Bronze Age Shield - Findspot, Moel Siabod". Coflein (yn Saesneg). Cyrchwyd 18 Ionawr 2023.
- ↑ "shield | British Museum". The British Museum (yn Saesneg). Cyrchwyd 18 Ionawr 2023.
- ↑ "Buried treasure: calls for important Welsh artefacts to be brought back home". Nation.Cymru (yn Saesneg). 25 September 2021. Cyrchwyd 14 July 2022.
- ↑ A short account of Caernarvon, and Bedd-kill-hart, or, Beddgelart (yn Saesneg). 1806. t. 25.
- ↑ Walford, Edward; Cox, John Charles; Apperson, George Latimer (1911). The Antiquary (yn Saesneg). E. Stock. t. 63.
- ↑ Blurton (1997). The Enduring Image: Treasures from the British Museum (yn Saesneg).
- ↑ "Buried treasure: calls for important Welsh artefacts to be brought back home". Nation.Cymru (yn Saesneg). 25 Medi 2021. Cyrchwyd 10 Chwefror 2022.