Tywyn y Capel

capel diflanedig ym mae Trearddur, Ynys Gybi

Mae Tywyn y Capel, weithiau Towyn y Capel, yn safle archaeolegol gerllaw pentref Trearddur ar Ynys Gybi, ger Ynys Môn. Ceir gweddillion mynwent Gristionogol gynnar oedd yn arfer amgylchynu capel wedi ei gysegru i'r santes Ffraid ("Brigid"). Yn ôl y chwedl croesodd Ffraid yma o Iwerddon ar dywarchen. Wedi iddi lanio tyfodd y dywarchen yn fryncyn, ac adeiladodd hi y capel arno. Dywedir fod y capel yn y golwg yn 1780, ond erbyn 1846 pan fu W.O. Stanley yn cloddio yma, roedd wedi diflannu dan y tywod.

Tywyn y Capel
Mathsafle archaeolegol, capel Edit this on Wikidata
Cysylltir gydaFfraid Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
LleoliadBae Trearddur Edit this on Wikidata
SirYnys Môn
GwladBaner Cymru Cymru
Cyfesurynnau53.27917°N 4.61695°W Edit this on Wikidata
Map
Statws treftadaethHenebion Cenedlaethol Cymru Edit this on Wikidata
Manylion

Credir bod y beddau cynharaf yn dyddio o'r 5g, ond parhaodd y fynwent i gael ei defnyddio hyd y 17g.

Llyfryddiaeth

golygu
  • Frances Lynch, Gwynedd, A Guide to Ancient and Historic Wales (Llundain: HMSO, 1995)