Uwch Gynghrair Belarws

Mae pencampwriaeth pêl-droed Belarwseg, a elwir hefyd yn Vycheïchaïa Liha (Belarwseg: Вышэйшая ліга, Uwch Gynghrair) yw prif adran bêl-droed Belarws. Fe'i trefnir gan Ffederasiwn Pêl-droed Belarws ac mae'n cynnwys 16 tîm.

Uwch Gynghrair Belarws

Gwlad	Belarws
Cydffederasiwn	UEFA
Sefydlwyd	1992
Nifer o dimau	16
Lefel ar byramid	1
Disgyn i	Cynghrair Gyntaf Belarws
Cwpanau	Cwpan Belarws Super Cup Belarws
Cwpanau rhyngwladol	Cynghrair y Pencampwyr UEFA Cynghrair Europa UEFA
Pencampwyr Presennol	BATE Borisov (2018)
Mwyaf o bencampwriaethau	BATE Borisov (15 teitl)
Partner teledu	Teledu a Radio Genedlaethol, Belarus 5
Gwefan	http://www.bff.by/
2019 Belarusian Premier League

Stwdiwm BATE Borisov, 2009, tîm mwyaf llwyddiannus Belarws

Lansiwyd tymor gyntaf pencampwriaeth Belarws ym mis Ebrill 1992, tua wyth mis ar ôl i Belarws adael yr Undeb Sofietaidd ym mis Awst 1991.

Yn ei thymor gyntaf, roedd y bencampwriaeth yn dilyn calendr "gwanwyn-hydref" un flwyddyn a etifeddwyd o'r hen bencampwriaeth Sofietaidd cyn symud i galendr "gwanwyn disgyn" dros ddwy flynedd, yn debyg i'r rhan fwyaf o bencampwriaethau Gorllewin Ewrop o dymor 1992-1993. Ar ôl tri thymor, mae'r calendr yn dychwelyd i fformat blwyddyn o dymor 1995, heb iddo newid ers hynny.

Y deiliad teitl presennol yw BATE Borisov, enillwyr tymor 2018, sef clwb mwyaf llwyddiannus y gystadleuaeth o bell ffordd gyda 15 teitlau wedi'u caffael ers tymor 1999. Yr ail glwb mwyaf llwyddiannus yw Dinamo Minsk, sydd wedi ennill y gynghrair 7 gwaith.

Hanes

Cynhaliwyd tymor gyntaf pencampwriaeth Belarws yn 1992, gyda'r tymor yn dechrau ganol mis Ebrill ac yn dod i ben ddeufis yn ddiweddarach yng nghanol mis Mehefin. O'r 16 o glybiau yn y bencampwriaeth, Dinamo Minsk, enillydd y tymor gyntaf hwn, yw'r unig dîm o gyn is-adran y gynghrair Sofietaidd. Daeth pum tîm arall o adrannau proffesiynol Sofietaidd eraill tra bod y deg olaf yn cael eu dyrchafu o bencampwriaeth leol yr hen Weriniaeth Sofietaidd Belarws (Belarws SSR) - nad oedd yn wlad annibynnol.

Yn fuan ar ôl dechrau'r gystadleuaeth, penderfynodd y sefydliad yn gyflym symud o galendr "gwanwyn-hydref" dros flwyddyn i fformat "hydref-gwanwyn" ar draws dwy flynedd galendr tebyg i'r rhan fwyaf o bencampwriaethau Ewrop. o'r Gorllewin. Wedi'i sefydlu yn ystod tymor 1992-1993, cadwyd y fformat nes tymor 1994-1995 gan ddychwelyd wedyn i'r hen ffyrf o blwyddyn galendr unigol.

Mae nifer y timau sydd wedi eu cynnwys yn yr adran wedi ei hamrywio sawl gwaith, yn enwedig yn ystod y 2000au, pan amrywiwyd rhwng 19 glwb i 15 ac yna lawr i 12 rhwng 2010 a 2014. Mae nifer y clybiau wedi dychwelyd i 16 ers dechrau tymor 2016.

Yn ei ymddangosiad cyntaf, Dinamo Minsk bu'n dominyddu'r bencampwriaeth yn bennaf, gan ennill chwech o'r saith tymor cyntaf rhwng 1992 a 1997, yr MPKC Mazyr yn ennill gweddill y bencampwriaeth ym 1996 1. Yna mae'r enillwyr yn amrywio gyda saith gwahanol enilydd rhwng 1998 a 2005. Fodd bynnag, daw'r amrywiaeth hwn i ben gyda thŵf BATE Borisov, a enillodd 13 teit yn olynol rhwng 2006 a 2018. Yr olaf hefyd yw'r tîm Belarwseg cyntaf i gyrraedd cam grŵp Cynghrair y Pencampwyr UEFA yn 20082, yna Cynghrair Europa UEFA y flwyddyn ganlynol.

Cafodd y gystadleuaeth ei noddwr teitl cyntaf yn nhymor 2012 gyda phartneriaeth cwmni o Rwsia, Alfa-Bank. Disodlwyd y nawdd yma gan Belarusbank yn nhymor 2013.

Cystadlu yn Ewrop

Oherwydd bod calend bêl-droed Belarws yn un flwyddyn galendr mae'n dod i ben ym mis Tachwedd, dim ond ar gyfer cystadlaethau Ewropeaidd y tymor canlynol y mae'r cymwysterau Ewropeaidd a gafwyd ar ddiwedd y tymor yn dechrau rhwng mis Gorffennaf a mis Medi. Yn ogystal, dim ond ym mis Mai, dim ond dau fis ar ôl dechrau'r bencampwriaeth, y caiff lleoedd cymwys eu dosbarthu ar gyfer y tymor presennol.

Ers tymor 2017, mae pencampwriaeth Belarws wedi ennill gwobr gymwys ar gyfer ail rownd gymhwyso Cynghrair y Pencampwyr UEFA. Mae lle ar gyfer ail rownd ragbrofol Cynghrair Europa UEFA yn cael ei roi i enillydd Cwpan Belarus tra bod dau le ar gyfer y rownd gymhwyso gyntaf yn cael eu dyfarnu i'r ail a'r trydydd. Gellir ail-ennill lle enillydd y Cwpan i'r bencampwriaeth os yw eisoes wedi cymhwyso ar gyfer cystadleuaeth Ewropeaidd mewn ffordd arall.

Table Pencampwyr Uwch Gynghrair Belarws

Clwb	Pencampwyr	Ail Safle	Tymor
BATE Borisov	15	4	1999, 2002, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018
Dinamo Minsk	7	9	1992, 1993, 1994, 1995, 1995, 1997, 2004
FK Slavia Mazyr	2	2	1996, 2000
Chakhtior Salihorsk	1	6	2005
FK Dnepr Mahiliow]	1	1	1998
FK Belshina Babrouïsk	1	1	2001
FK Homiel	1	1	2003
FK Vitebsk	0	2
FK Dinamo-93 Minsk	0	1
FK Nioman Hrodna	0	1

Co-efficient

Safle	Cymdeithas	2014-2015	2015-2016	2016-2017	2017-2018	2018-2019	Coefficient
								19	Serbia Serbie	2,750	4,250	2,875	6,375	6,000	22,250
20	Yr Alban Yr Alban	4,000	3,000	4,375	4,000	6,750	22,125
21	Belarws Belarws	5,500	5,125	3,000	3,250	5,000	21,875
22	Sweden Sweden	3,375	4,625	2,750	4,250	4,125	20,900
23	Norwy Norwy	2,200	7,250	1,375	4,000	5,375	20,200

Dolenni

• Ffederasiwn Pêl-droed Belarws
• RSSSF.com - Rhestr Pencampwyr

Cyfeiriadau

Eginyn erthygl sydd uchod am bêl-droed. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.