Vishnu
Duw Hindŵaidd a addolir fel y Bod Goruchel neu'r Realiti Pennaf gan Vaishnaviaid ac fel ymrithiad neu agwedd ar Brahma yn y traddodiadau Advaita a Smartiaeth, ac a adnabyddir hefyd fel Narayana, yw Vishnu neu Sri Vishnu (Devanagari विष्णु ; yngenir fel Fishnw). Ei gymar yw'r dduwies Lakshmi ac mae'n marchogaeth yr aderyn chwedlonol Garuda.
 | |
| Data cyffredinol | |
|---|---|
| Enghraifft o'r canlynol | Hindu deity, ffigwr chwedlonol  |
| Rhan o | Trimurti |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Yn y Vishnu Sahasranama disgrifir Vishnu fel hanfod hollbresennol popeth byw, arglwydd y gorffennol, y presennol a'r dyfodol sydd hefyd y tu hwnt i bob gradd amser, creawdwr a dinistriwr popeth sy'n bodoli, yr un sy'n cynnal, maethu a rheoli'r Bydysawd ac sy'n creu a datblygu popeth o'i fewn. Yn nysgeidiaeth y Trimurti, Vishnu sy'n gyfrifol am gynnal a chadw'r Bydysawd, gyda Brahma a Shiva yn gyfrifol am ei greu a'i ddinistrio neu ei drawsffurfio. Krishna yw ymrithiad enwocaf Vishnu.
Yn y Purana, portreadir Vishnu fel bod o liw'r cymylau (glas tywyll), gyda phedair braich, yn dal lotws (padma), gwialen (gada), consh (sada) a chakra (olwyn sy'n cynrychioli amser neu'r dharma). Yn y Bhagavad Gita, dywedir fod gan Vishnu 'ffurf byd-eang' (Vishvarupa) neu dragwyddol sydd y tu hwnt i'r amgyffred dynol.
Ceir gwybodaeth am avatars (bywydau, agweddau neu rathiadau) Vishnu yn y Puranas. Dywedir yno fod naw o'r avatars hyn wedi bod yn y gorffennol, gydag un arall i ddod yn y Kali Yuga presennol. Yn y traddodiadau Sanatana Dharma, addolir Vishnu naill ai yn uniongyrchol neu drwy ei avatars, yn enwedig yn rhith Rama, Krishna, Varaha a Narasimha. Mae ei ffurfiau eraill yn cynnwys Narayana a Vasudeva a'r pysgodyn Matsya.
